Een Open Textbook is als concept een eenvoudige vorm waarin onderwijsmateriaal op een open platform gedeeld kan worden. Maar welke kansen liggen hierin besloten voor het Nederlands Hoger Onderwijs?
In gebieden waar er behoefte is aan een betere verpakking en verspreiding van kennis bieden de digitalisering en het gebruiksgemak van een boek vele mogelijkheden. Dit geldt niet alleen voor ontwikkelingsgebieden, maar ook in bijvoorbeeld Canada en de VS, waar open textbooks een steeds grotere rol in het onderwijs spelen. Dit zit hem zowel in de kostenbesparing als in flexibiliteit die aan het concept gekoppeld zijn.
Kostenbesparing
De toevoeging ‘open’ aan open textbooks beschrijft het recht en daarmee de mogelijkheid voor eenieder om de publicatievorm te gebruiken, aan te passen en in te zetten naar believen, zonder of tegen lage kosten. Met name in de VS zijn vele ontwikkelingen rondom open textbooks, omdat de aanschaf van boeken doorgaans door een instelling (colleges) moet worden gedaan. De hoge kosten die met commerciële boeken gepaard gaan, zorgen ervoor dat een onderwijsinstelling in de VS soms tot wel 7 jaar met hetzelfde boek moet werken. Dat levert beperkingen op voor de student (aantekeningen mag je er niet in maken) en de instelling (de kennisbronnen zijn snel achterhaald). De aanschaf van open textbooks, in tegenstelling tot commerciele alternatieven, maakt dat tegen minder kosten vaker tekstboeken van hogere of minimaal dezelfde kwaliteit kunnen worden aangeboden aan studenten.
Flexibiliteit
Ook hier is de toevoeging ‘open’ in open textbooks van belang, omdat niet alleen vrije toegang, maar ook het recht, en dus de kans om het materiaal te mogen aanpassen en eigen te maken (zonder aanvullende of tegen lage kosten) hieraan verbonden is. Dit maakt het mogelijk voor de schrijver om snel kennis te updaten (waar de kosten bij commerciële textbooks in het voorgaande voorbeeld dit in de weg staan). Maar het levert bijvoorbeeld ook kansen op om een rijkere leerervaring te organiseren. Denk aan werkvormen waarin de student of docent de inhoud van een textbook aanvult met cases uit de eigen context, of andere bronnen buiten het boek om, zoals video’s of een selectie hoofdstukken uit andere tekstboeken.
Deze combinatie levert mooie cases op, zoals Siyavula, waar in kleinere docentencommunities gezamenlijk kennis wordt vastgelegd in open textbooks, zodat deze snel naar scholen verspreid kunnen worden (waar de kosten van textbooks een probleem zijn). Of bijvoorbeeld ontwikkelingen in de VS, waar niet alleen de kostenbesparing, maar ook hogere leerrendementen worden behaald door open textbooks effectief in te zetten. Op het Internet zijn verder nog vele Open Textbook bronnen te vinden waar eenieder gebruik van kan maken, zoals BC Campus en OpenStax.
In dit laatste geval kun je je afvragen of open textbooks an sich de oorzaak van zijn van de onderwijsverbetering. Wellicht is het de andere manier om naar werkvormen te kijken die de doorslag geeft, waarbij het open textbook een handig middel blijken te vormen.
Inzet in het onderwijs
Hier zit dan ook de link met Open Educational Practices en Open Pedagogy. Sinds 2017 is de visievorming binnen de wereldwijde open commnity op dit thema sterk op gang gekomen. Dankzij de brede beschikbaarheid van open leermaterialen zoals open textbooks - maar ook bijvoorbeeld de open beschikbaarheid van bijvoorbeeld simulaties, opgenomen colleges of hele modules - is de focus van ‘open’ langzamerhand aan het verschuiven. Waar het initieel draaide om het optimaal delen van materialen met elkaar, ontstaat nu de vraag hoe je optimaal gebruik kunt maken van de beschikbare materialen en hoe je ze gratis of tegen lage kosten kunt aanpassen en inzetten om tot betere leermaterialen of effectiver onderwijs te komen.
In die verschuiving liggen kansen voor Nederlandse universiteiten en hogescholen. In het Nederlandse hoger onderwijs vormen kosten voor de toegang tot kennis via lesstof (nog) niet de grootste drempel voor het effectief volgen van onderwijs. Daarentegen liggen in de flexibiliteit van open leermaterialen, zoals open textbooks, juist wel grote kansen. Zo ontstaan er, dankzij de mogelijkheid de open leermaterialen aan te mogen passen, kansen om activerende werkvormen te ontwerpen waarin studenten bijvoorbeeld het lesmateriaal (al dan niet zelf ontwikkeld) te updaten of verrijken. Als docent kun je het onderwijsmateriaal van anderen gemakkelijker (en tegen lagere kosten) aanpassen aan wat je nodig hebt in jouw college, zonder auteursrechten te overtreden. Onder andere modellen zoals die van Hegarty bieden interessante gereedschappen om een visie te vormen op hoe je kunt profiteren van de beschikbaarheid van open leermaterialen in relatie tot een effectieve inzet ervan in de leerervaring van onze eigen studenten.
Hier zit dan ook de link met Open Educational Practices en Open Pedagogy. Sinds 2017 is de visievorming binnen de wereldwijde open commnity op dit thema sterk op gang gekomen. Dankzij de brede beschikbaarheid van open leermaterialen zoals open textbooks - maar ook bijvoorbeeld de open beschikbaarheid van bijvoorbeeld simulaties, opgenomen colleges of hele modules - is de focus van ‘open’ langzamerhand aan het verschuiven. Waar het initieel draaide om het optimaal delen van materialen met elkaar, ontstaat nu de vraag hoe je optimaal gebruik kunt maken van de beschikbare materialen en hoe je ze gratis of tegen lage kosten kunt aanpassen en inzetten om tot betere leermaterialen of effectiver onderwijs te komen.
In die verschuiving liggen kansen voor Nederlandse universiteiten en hogescholen. In het Nederlandse hoger onderwijs vormen kosten voor de toegang tot kennis via lesstof (nog) niet de grootste drempel voor het effectief volgen van onderwijs. Daarentegen liggen in de flexibiliteit van open leermaterialen, zoals open textbooks, juist wel grote kansen. Zo ontstaan er, dankzij de mogelijkheid de open leermaterialen aan te mogen passen, kansen om activerende werkvormen te ontwerpen waarin studenten bijvoorbeeld het lesmateriaal (al dan niet zelf ontwikkeld) te updaten of verrijken. Als docent kun je het onderwijsmateriaal van anderen gemakkelijker (en tegen lagere kosten) aanpassen aan wat je nodig hebt in jouw college, zonder auteursrechten te overtreden. Onder andere modellen zoals die van Hegarty bieden interessante gereedschappen om een visie te vormen op hoe je kunt profiteren van de beschikbaarheid van open leermaterialen in relatie tot een effectieve inzet ervan in de leerervaring van onze eigen studenten.
Meer weten?
Tijdens de Open Education Week worden diverse activiteiten wereldwijd georganiseerd. Wil je meer weten over Open Pedagogy, dan zou je terug kunnen kijken naar de resultaten van dit webinar, welke afgelopen maandag plaatsvond. Of wellicht is dit webinar komende vrijdag interessant voor je.
Wil je meer weten over de meest actuele ontwikkelingen rondom open textbooks, open pedagogy, open educational practices en/of de relaties hiertussen, dan kan ik je aanraden om te overwegen of je wil deelnemen aan OE Global, de jaarlijkse internationale conferentie die dit jaar van 24-26 april plaatsvindt in Delft (waar SURF overigens een kortingsmogelijkheid voor biedt).
De TU Delft stimuleert haar docenten ook actief in het ontwikkelen van open textbooks. Op vrijdag 9 maart wordt in het kader van de Open Education Week een eerste Open Textbook workshop georganiseerd, waarin docenten van de TU Delft ernaar streven in 1 dag het grootste deel van een open textbook te hebben ontwikkeld. De resultaten van deze workshop zullen worden gecommuniceerd op de OE Global conferentie door Michiel de Jong.
Op 25 mei organiseren de SIG Blended Learning en de SIG Open Education ten slotte gezamenlijk een programma aan waarin we samen met de deelnemers de mogelijkheden tot werkvormen rondom de inzet en aanpassing van open leermaterialen, zoals open textbooks, worden verkend. Houd hiervoor SURFspace in de gaten.
0 Praat mee