Franka van de Wijdeven
Als communicatieadviseur bij het Expertisecentrum Inclusief Onderwijs… Meer over Franka van de Wijdeven
Een jaar geleden stonden onderwijsinstellingen voor een voldongen feit: een directe omschakeling naar online onderwijs. De toegankelijkheid van het onderwijs en het studentenwelzijn kwamen onder druk te staan. Bij de infolijn van het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO) kwamen hierover dan ook meer vragen binnen dan normaal.
Welke vragen werden veel gesteld? En wat zijn handige doorverwijzingen als jij deze vragen ook tegenkomt? Dat hebben we in dit artikel voor je bij elkaar gezet.
Onderwijsprofessionals waren vooral op zoek naar tips en handreikingen voor het realiseren van digitaal toegankelijk lesmateriaal, zodat ook studenten met een ondersteuningsvraag optimaal konden deelnemen aan het studieproces. Daarbij is verwezen naar de Toegankelijkheidsrichtlijnen voor websites, factsheets voor het maken van toegankelijke PDF- en Worddocumenten, de checklist Digitale toegankelijk hoger onderwijs en de checklist Informatievoorziening studeren met een ondersteuningsvraag. Studenten die problemen hadden met de digitale toegankelijkheid van het lesmateriaal zijn geadviseerd om contact met de onderwijsinstelling op te nemen. Voor specifieke vragen over de fysieke toegankelijkheid van gebouwen is verwezen naar NSGK, Ongehinderd.nl en voor specifieke richtlijnen voor openbare gebouwen is gewezen op het Bouwbesluit.
Veel vragen gingen over het aansluiten op de ondersteuningsbehoefte van de student. Studenten met vragen over hun ondersteuningsbehoefte zijn verwezen naar de tips over (gaan) studeren. Zoals de leidraad Studieproces in kaart met tips, rollen en handige websites voor ondersteuning tijdens alle sleutelmomenten tijdens het studieproces. Ook is de brochure Studeren met een functiebeperking meerdere malen toegestuurd. Voor ondersteuning van studenten met dyslexie of dyscalculie is doorverwezen naar Balans en RID en is gewezen op het Protocol dyslexie hoger onderwijs, de dyslexieverklaring, de brochure Slagen met dyslexie in hoger onderwijs, de informatiekaart dyslexie, dyscalculie en de informatiekaart AD(H)D. Met vragen van studenten over studeren met chronisch medische beperkingen en mantelzorgtaken is verwezen naar de mentor/studiedecaan van de betreffende onderwijsinstelling. Ook de contactgegevens van mogelijke personen en/of instellingen die hulp kunnen bieden aan studenten met mentale klachten zijn gedeeld. Studenten die informatie zochten over studentenparticipatie zijn verwezen naar de website van ECIO.
Een grote uitdaging was de begeleiding bij het afstandsonderwijs. Onderwijsprofessionals vroegen hierbij om ondersteuning. Hiervoor zijn handreikingen gedaan zoals Tips voor docenten, Studieproces in kaart met ondersteuningstips per sleutelmoment en een factsheet met een overzicht van veelgestelde hulpvragen, ter ondersteuning bij doorverwijzing. Voor loopbaanoriëntatie en –begeleiding van studenten met autisme is verwezen naar VAB. Voor het aangaan van de discussie met de student over het toekennen van voorzieningen zijn onderwijsprofessionals gewezen op de discussieleidraad ‘Wat heb je (nodig) om succesvol te studeren?’- het sociale model versus het medische model.
Internationale studenten belden de infolijn voor vragen over studeren, werken en verblijfsrecht als gevolg van het coronavirus in Nederland. Zij zijn verwezen naar Independent Living Institute en Nuffic.
Het vinden van een stage was vanwege corona erg lastig. Veel vragen van studenten gingen dan ook over de mogelijkheden voor het vinden van stages. Hiervoor zijn zij verwezen naar het overzicht van bemiddelingsorganisaties. Studenten met vragen over begeleiding naar stage zijn doorverwezen naar de contactpersonen van de hoger onderwijsinstellingen. Voor meer duidelijkheid over de combinatie van leren en werken en de mogelijkheden voor aanpassingen van stages is doorverwezen naar de Onderwijsinspectie en de Rijksoverheid.
Zowel scholen als studenten hebben rechten en plichten. Op vragen hoever een onderwijsinstelling moet gaan met aanpassingen voor studenten met een ondersteuningsvraag is - ter inspiratie - gewezen op enkele casussen, met oordelen van het College voor de Rechten van de Mens (cases 1, cases 2, cases 3). Op vragen over rechten (bijvoorbeeld voor aanpassingen) waar de school niet direct antwoord op had, is verwezen naar het College voor de Rechten van de Mens en JongPit voor peersupport en de FAQ van ECIO.
Veel vragen gingen over toegankelijk toetsen. Hiervoor zijn handreikingen gedaan zoals de brochure Passend examineren, het servicedocument over de mogelijkheden om de examinering voor studenten met een ondersteuningsbehoefte aan te passen, 10 tips van onze internationale partner AHEAD, het artikel Toegankelijk toetsen en examineren, het netwerk Toegankelijk Toetsen en Examineren en het eerder gehouden webinar anders toetsen en examineren. Over het gebruik van koptelefoons, oordopjes of ander soort luisterapparatuur is als voorbeeld verwezen naar de Radbouduniversiteit en Tilburg University. Ook zijn tips gedeeld voor aanspreekpunten binnen de onderwijsinstelling zoals studentendecanen, examencommissie, peers, ombudsman en studentenraden. Voor problemen bij het afnemen van een mondelinge toets bij studenten met spraakproblemen is gewezen op de website met informatie over stotteren.
Met het wegvallen van bijbaantjes en mogelijke studievertraging zijn veel vragen binnengekomen over financiële tegemoetkomingen. Hiervoor is verwezen naar DUO (studiefinanciering), gemeente (individuele studietoeslag), het profileringsfonds (studievertraging door bijzondere omstandigheden) en de participatiewet voor diegene die kan werken maar het op de arbeidsmarkt zonder ondersteuning niet redt. Voor internationale studenten is verwezen naar de website van Studyinholland.
Voor mensen met autisme zijn er verschillende vormen van ondersteund wonen. Enkele studenten met autisme die hierover vragen stelden zijn doorverwezen naar Stumass en het Autismepunt. Studenten met een fysieke beperking zijn doorverwezen naar Solgu.
Met tal van onderzoeken over het mentale welzijn van studenten in relatie tot de coronacrisis zijn de ervaringen en belemmeringen van studenten en onderwijsprofessionals uitgelicht. Best practices, tools en tips zijn verzameld en gedeeld. Met veel initiatieven kon worden doorgepakt op het verduurzamen van toegankelijk online onderwijs en studentenwelzijn. ECIO ondersteunde hierbij met verschillende initiatieven, waaronder de Infolijn.
De Infolijn is voor hoger onderwijsprofessionals, zoals docenten, studentenbegeleiders en beleidsmakers op hogescholen en universiteiten. Zij kunnen hier terecht met vragen over studeren met een functiebeperking of extra ondersteuningsbehoefte.
In 2020 zijn 124 vragen geregistreerd. Hoewel de Infolijn is bedoeld voor hoger onderwijsprofessionals, waren het ook ouders, studenten, koepelorganisaties en studentenvakbonden uit het voortgezet onderwijs, voortgezet algemeen volwassenenonderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs die de Infolijn raadpleegden. De meeste vragen (38) waren afkomstig van studenten.
Een uitgebreide analyse van de Infolijn vind je op de website van ECIO. Heb je vragen over het vormgeven en borgen van inclusief onderwijs en het ontwikkelen van een inclusief studieklimaat? Neem dan contact met ons op. We gaan graag hierover met je in gesprek.
Als communicatieadviseur bij het Expertisecentrum Inclusief Onderwijs… Meer over Franka van de Wijdeven
0 Praat mee