Anneke de Maat
Voor de website Vraagbaak Online Onderwijs schrijf en redigeer ik artikelen… Meer over Anneke de Maat

Als UvA-docent Esther Quaedackers een favoriete onderwijstool ‘moet kiezen’ dan is dat Perusall. Met Perusall kun je studenten collectief lesmateriaal laten annoteren voorafgaand aan je les, legt ze uit. “Studenten komen zo beter voorbereid naar de les. Bovendien krijg ik als docent snel een beeld van wat studenten interessant én moeilijk vinden. Op basis daarvan ontwerp ik mijn lessen.”
Esther doceert Big History aan het Instituut voor Interdisciplinaire Studies van de Universiteit van Amsterdam. Deze vorm van geschiedenis plaatst de geschiedenis van de mensheid in de context van de natuurhistorie. “Het begint bij de big bang en eindigt bij menselijke samenlevingen zoals die nu zijn.”
Esther ontwikkelt de vakken zelf en werkt vaak vanuit het ‘flipping the classroom’-principe. Voordat de studenten naar de seminars komen, moeten ze zelf thuis studiemateriaal bestuderen. Dat varieert van kennisclips en podcasts tot en met artikelen en boeken. In het verleden bereidden studenten zich niet altijd even goed voor. De Perusall-app biedt een goede oplossing voor dit probleem, vertelt Esther. “Door het studiemateriaal in de Perusall-app te zetten kun je tegen je studenten zeggen: je moet het gelezen en bekeken hebben voordat het seminar begint, en je moet het ook geannoteerd hebben.” Als docent kun je in de Perusall-app zien hoeveel tijd studenten besteed hebben aan het doornemen van de materialen.
Het annoteren bestaat eruit dat Esther haar studenten vraagt om “comments en nieuwsgierigheid gedreven vragen” bij de tekst of in een video te plaatsen. Esther: “Studenten moeten een minumum aantal vragen posten voor Perusall ze een voldoende geeft. Maar ik vertel studenten niet hoeveel vragen en comments ze moeten formuleren. Ik vraag ze wel om op het commentaar en de vragen van andere studenten te reageren en dat te ‘upvoten’. Dat betekent dat ze vragen en opmerkingen van medestudenten die ze interessant of helpend vinden kunnen liken.”
Door studenten op elkaars vragen en comments te laten reageren, krijgt Ester heel snel een beeld van wat studenten heel interessant vinden of heel moeilijk. “Dat kan ik heel snel zien aan de vragen die de meeste upvotes kregen. Perusall rapporteert welke onderwerpen veel voorkomen in de vragen van studenten.” Perusall geeft ook inzicht in de participatie van studenten (kwalitatief en kwantitatief).
Als Esther gastdocenten uitnodigt, informeert ze hen vooraf over de vragen en comments van de studenten, zodat ze daarop in hun les kunnen inspelen. Sinds Esther Perusall inzet, zijn de vragen die studenten gastdocenten stellen van veel hoger niveau en de discussies veel diepgaander. Als ze zelf lesgeeft aan kleinere groepen (25 studenten) bekijkt ze in Perusall de top drie van onderwerpen die studenten willen bespreken en bedenkt op basis daarvan een activerende opdracht voor in de les.
Voor het ontwerpen van die activerende opdrachten gebruikt Esther veelal online whiteboards, zoals Miro. “In whiteboards kun je bijvoorbeeld een storyboard maken dat de reis van een waterstofatoom beschrijft, van de oerknal naar het water in onze oceanen.” Een aantal dingen vul ik dan zelf in en andere dingen niet: die moeten de studenten invullen.” Een groot voordeel van die online whiteboards vindt Esther dat ze online kan zien hoe de studenten bezig zijn met de opdracht. “Als ik zie dat ze vastlopen, ga ik naar ze toe om ze te helpen en als ik zie dat een groepje heel goed bezig is dan weet ik dat ik dat groepje goed kan vragen voor de plenaire terugkoppeling.”
Via die online whiteboards kun je ook spelelementen in je onderwijs brengen, vervolgt Esther. “Dan geeft ik bijvoorbeeld een lijst met aannames en vraag de studenten aan te geven of die juist of fout zijn. Wie dit het snelst heeft ingevuld, krijgt een pak stroopwafels. Dit geeft mij inzicht in hun kennisniveau en begrip, en dan kan ik daar de les weer op afstemmen.” Perusall maakt de lessen leuker voor studenten en ook voor docenten, vindt Esther. “De lessen zijn zo zowel voor de studenten als voor mezelf heel gevarieerd en ik leer zelf ook elke keer nieuwe dingen bij.”
Esther gebruikt de combinatie van Perusall en online whiteboards inmiddels al enkele jaren met veel plezier en succes voor Big History. Ze was dan ook verrast dat toen ze deze aanpak afgelopen najaar inzette voor een ander vak dit geen succes was. “Veel studenten vonden het helemaal niet leuk en fijn. Het ging om een verplicht vak, Big History is een keuzevak. Dat maakt dat de studenten die voor Big History kiezen veel gemotiveerder en nieuwsgieriger zijn. Dat geeft een positieve dynamiek en levendige online discussies in de groep.”
“Bij dat verplichte vak moesten de studenten nogal moeilijke artikelen lezen en daar hadden ze niet zoveel zin in. Zij gingen op een gegeven moment opzettelijk onzin posten in Perusall. Dat het niet werkte had dus, vermoed ik, te maken met het studiemateriaal en met de studentengroep. Het is dus belangrijk om vooraf goed na te denken of zo’n aanpak met Perusall past bij je vak, studenten en de opzet.”
Tekst gaat verder onder foto.
Perusall is geïntegreerd in Canvas. Studenten hoeven geen account aan te maken. Volgens Esther heeft Perusall een groot nadeel. “Als je als docent een boek wilt gebruiken in Perusall dan moeten studenten dat boek kopen via Perusall. Je wil studenten in principe de vrijheid geven om hun studiemateriaal te kopen op de plek waar zij dat graag willen. En dat kan hier niet. Studenten vinden dat vervelend, en ik vind dat terecht.”
Meer weten over de (on)mogelijkheden van Perusall?
Voor de website Vraagbaak Online Onderwijs schrijf en redigeer ik artikelen… Meer over Anneke de Maat
0 Praat mee