Hoe toegankelijk is het hoger onderwijs na corona?

Corona nam drempels weg voor studenten met een beperking

Wat eerder enorm veel moeite kostte, kon tijdens de pandemie opeens wél: online en flexibel onderwijs voor studenten met een beperking. Of zoals Tilburgs Universiteitsblad Univers het in dit artikel verwoordt: “Opeens sloot het standaard onderwijsaanbod ook aan bij de behoefte van veel studenten met een beperking.” Maar nu corona voorbij lijkt, is de opbrengst voor deze groep studenten nogal karig. Vrijwel alle onderwijs vindt weer fysiek plaats en online aansluiten bij onderwijs blijkt in de praktijk ineens weer net zo ingewikkeld als vóór 2020. Uitermate frustrerend voor studenten met een ondersteuningsvraag, want we weten inmiddels dat er heel veel mogelijk is.

Terug naar fysiek onderwijs is niet voor iedereen goed

Op de Vraagbaak Online Onderwijs merkten we al eerder op dat terug naar fysiek onderwijs terug bij af betekent voor veel studenten met een ondersteuningsvraag. Denk bij een ondersteuningsvraag bijvoorbeeld aan studenten met functiebeperking, chronische ziekte, psychische klachten, zwangerschap, jong ouderschap, gendertransitie maar ook bijzondere familieomstandigheden zoals mantelzorg. Ook de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) waarschuwt dat “het afschalen van online lessen de toegankelijkheid van het onderwijs bedreigt voor studenten met een beperking.”

Echt toegankelijk onderwijs vraagt om flexibiliteit

Studenten met een beperking willen dan ook niet ‘terug naar normaal’, stelt Lydia Vlagsma van belangenbehartiger Ieder(in) in het artikel van Univers. Volgens haar is de huidige tegenstelling tussen fysiek en online onderwijs te zwart-wit. “Dat vond ik ook het lastige aan de motie van SP-Kamerlid Peter Kwint waarin hij zegt dat fysiek onderwijs de norm moet blijven. Dat onderscheid leidt af van het echte vraagstuk: hoe creëer je een vorm die voor iedereen werkt en waarin de kwaliteit van onderwijs hoog blijft”, aldus Vlagsma.  

Hoe nu verder met toegankelijk hoger onderwijs?

Het recht op onderwijs is een belangrijk onderdeel van het VN-verdrag Handicap, waar veel hogeronderwijsinstellingen hun handtekening onder hebben gezet. De hoogste tijd dus om toegankelijk hoger onderwijs post-corona opnieuw onder de aandacht te brengen. Zo stelt de LSVb dat hoger onderwijs veel toegankelijker wordt met online onderwijs: “In heel veel zalen staat al een camera klaar. De docent hoeft dat alleen maar aan te zetten en dan kan iemand dat thuis volgen.” 

Ook de studenten met een ondersteuningsvraag zelf hebben goede ideeën van hoe het beter kan. Hiervoor organiseerde ECIO samen met JongPit, Ieder(in), ISO en LSVb verschillende meedenksessies. Samen met deze ervaringsdeskundigen zijn vijf aanbevelingen opgesteld over het behoud van online onderwijs voor studenten met een ondersteuningsvraag. En zeven aanbevelingen over hoe informatie over begeleidings- en ondersteuningsmogelijkheden beter bij hen terecht kan komen en kan ‘landen’.  

Foto door christianbuehner via Unsplash.