Veilig fouten leren maken | De aanpak van docent Calvin Rans (TU Delft)

The black box voor studieplanning en zelfreflectie

Aerospace Engineering aan de TU Delft is een numerus fixus studie. De lucky few ingelote studenten  "don't know how to be average", licht Rans toe. Ze zijn doorgaans niet gewend om fouten te maken en onvoldoendes te halen. En in het eerste jaar hebben ook hier studenten moeite met de overgang van de middelbare school naar de universiteit. Met name timemanagement en zelfstudie, maar ook het zelf moeten regelen van dingen (in plaats van een school die alles voor je regelt) vinden studenten lastig. Geheel in het thema van de lucht- en ruimtevaart bedacht Calvin Rans de Student Flight Data Recorder.  

We kennen allemaal ‘de zwarte doos’ die in elk vliegtuig zit, oftewel de Flight Data Recorder, die overigens niet zwart is maar oranje. De flight data recorder wordt na een vliegtuigongeluk uitgelezen om te achterhalen wat er is misgegaan, en hoe we daarvan kunnen leren. De Student Flight Data Recorder is een prachtig vormgegeven papieren studieplanner en zelfreflectielogboek ineen, vol metaforen uit de lucht- en ruimtevaart. De studieplanner is niet gekoppeld aan een vak, maar leidt de student door het jaar heen met oefeningen, vragen en informatie. Ook staan er qr-codes in die leiden naar websites met studietips, trainingen en begeleiding vanuit de TU Delft. Je kunt een deel van de studieplanner inkijken en meer over het project lezen via Calvin Rans’ website.

Fouten als startpunt van je eigen onderzoek

Het invullen van de studieplanner is niet verplicht en ook niet gekoppeld aan een vak of leerlijn. Om studenten het nut van de studieplanner en zelfreflectie duidelijk te maken, is daarom gekozen voor een duidelijk verhaal: een animatie, die je hier kunt bekijken. Naast het gebruik van de papieren Student Flight Data Recorder hebben Rans en zijn collega’s het onderwijs zo opgezet dat het normaal is om over fouten te praten. En dat er een sfeer ontstaat waarin studenten zich veilig genoeg voelen om te reflecteren op hun fouten en de consequenties daarvan.

Veel studenten van de opleiding Aerospace Engineering zakken in het eerste kwartaal vaak voor het eerst in hun leven voor een tentamen. Na de eerste tentamens is er om die reden bijzonder veel aandacht voor het nut van fouten maken. Bij een Air Safety Investigation gaat het eigenlijk net zo. Het doel van onderzoek naar een neergestort vliegtuig is immers niet om een schuldige aan te wijzen. Het doel is leren van fouten, om toekomstige ongelukken en incidenten te voorkómen. Fouten zijn dus eigenlijk mogelijkheden. De papieren Student Flight Data Recorder is een manier voor studenten om zelfonderzoek te doen, op basis van de ‘data’ die ze invullen: Wat gebeurt er? Wat gaat er mis? Wat is de consequentie? En natuurlijk om vooruit te kijken: Wat leer ik hiervan?

Foto door Rakicevic Nenad via Pexels.com