Highlights webinar 26 november: toetsen op afstand doe je zo

Tijdens de coronacrisis deed bijna iedere docent en instelling ervaring op met online toetsen. De werkgroep Toetsen op afstand van het Versnellingsplan Onderwijs met ICT hield een enquête onder docenten om die ervaringen op te halen. En ontwikkelde de Assessment-selection-tool, waarmee je als docent de juiste toetsvorm kunt kiezen voor jouw toets op afstand. Tijdens het webinar deelde de werkgroep de resultaten van de enquête en demonstreerden ze de tool.

Voordelen en uitdagingen bij toetsen op afstand

Sharon Klinkenberg (docent en onderwijs innovator aan de Universiteit van Amsterdam en voorzitten van de werkgroep) trapt het webinar af. En zet allereerst de voordelen en uitdagingen van toetsen op afstand nog eens op een rijtje.

Het grootste voordeel is dat toetsen op afstand plaatsonafhankelijk is. En dat biedt kansen om het onderwijs inclusiever te maken (een student met een functiebeperking kan thuis bijvoorbeeld gebruikmaken van eigen speciale software) en flexibeler (een student die in het buitenland stageloopt kan toch een toets maken). Tegelijkertijd kent toetsen op afstand ook uitdagingen. Het is fraudegevoeliger (Sharon tipt de Handreiking examencommissies onregelmatigheden fraude), er zijn vaker technische issues en kost het veel tijd van docenten om de vragen en toetsen te ontwikkelen.

Ervaringen docenten met toetsen op afstand
Hoe hebben docenten het Toetsen op afstand de afgelopen periode ervaren? Sharon deelt wat resultaten uit de enquête.
Ruim 90% van de docenten uit de enquête deed de afgelopen periode ervaring op met toetsen op afstand. Meestal waren daarvoor aanpassingen nodig in hun wijze van afname of in de gekozen toetsvorm. De meeste docenten zijn positief over de gedane aanpassingen, en willen dit ook in de toekomst behouden. Het herontwerpen van kennistoetsen en het bewaken van de toetskwaliteit komen uit de enquête naar voren als een uitdaging. Hierbij wordt genoemd:

Herontwerpen toetsen

• Hoe moet de alternatieve vorm eruit zien?
• Meer open vragen/opdrachten nodig -  omzetten van de vragen kost tijd en nakijken bij grote groepen kost (te) veel tijd
• Fraudegevoelgheid -  verschillende versies/toetsvragen nodig (werkdruk) en hergebruik van vragen is lastig
• Minder kennisreproductie - constructive alignment

Zorgen over kwaliteit toetsing

• Toetskwaliteit
• Borging kwaliteit toetsing
• Fraudegevoeligheid, mogelijke oplossingen genoemd: online proctoring, unieke toets per student,  inzetten plagiaatsoftware

Waar hebben docenten behoefte aan?

Uit de enquête blijkt verder dat docenten behoefte hebben aan een duidelijke visie op toetsen op afstand. Daarbij hoort:

• Hoe gaan we om met de Belasting docenten en studenten
• Wat zijn de mogelijkheden en beperkingen
• Duidelijke informatievoorziening aan docenten
• Toetsbekwaamheid van docenten
• Behoefte aan duidelijke richt- en handleidingen.

En er is behoefte aan goede informatie. Die dan ook vindbaar is. Er is namelijk zoveel geschreven, docenten zien door de bomen het bos niet meer.

• Handreikingen van instellingen worden niet door iedereen gevonden en het overzicht mist. Daarbij missen docenten ook handvatten en goede begeleiding om toetsen om te zetten en goede toetsvragen te construeren
• Er is behoefte aan informatie op het gebied van: Inrichting digitale toetsomgeving; Online proctoring; Inrichting van toetsen voor grote groepen en Toetsen van vaardigheden.

Keuzetool Toetsen op afstand

Naar aanleiding van de enquête ontwikkelde de Werkgroep Toetsen op afstand de Assessment-selection-tool. Met deze tool kun je op basis van groepsgrootte (groot, gemiddeld, klein of 1 op 1) en toetsdoel (kennis, observaties of toepassing ) bepalen welke toetsvorm geschikt is voor jouw vak. Voor de tool verzamelde de werkgroep zoveel mogelijk handleidingen van instellingen om de beschikbare kennis te bundelen en makkelijk vindbaar te maken. De deelnemers van het webinar krijgen een korte demo van de tool. Maar de werkgroep nodigt uit om de tool vooral zelf te bekijken. De tool is open source ontwikkeld en de werkgroep ontwikkelt de tool graag door met inbreng van gebruikers. Met een speciale feedbackknop geef je eenvoudig je opmerkingen en ideeën door.

Ervaringen van instellingen

Tot slot delen ervaringsdeskundigen Irene Vlam (Teamleider van het Exam Centre van de Breda University) en Jolanda Soeting (Toetsdeskundige bij de Wageningen University & Research) nog kort hun ervaring met toetsen op afstand de afgelopen periode

Irene Vlam: “Sinds september dit jaar doen we alle toetsen weer op de campus. Wel is toetsen op afstand nog mogelijk voor bijvoorbeeld studenten op stage in het buitenland. Zo kunnen we flexibeler omgaan met toetsen. Als we hier op grotere schaal mee doorgaan, kan het uiteindelijk ook de druk op het aantal beschikbare lokalen verlichten.
Toetsen op afstand biedt ook voordelen op het gebied van duurzaamheid. Daar hoor je nog niet zoveel over. Maar studenten hoeven dan minder te reizen.
We plukken er nu de vruchten van dat toetsen op afstand tijdens de crisis ineens wel kon. Iedereen moest wel mee. We moeten die kennis bij docenten wel goed blijven ondersteunen met bijvoorbeeld bijscholing.”

Jolande Soeting: Je moet niet vergeten dat niet iedere student een rustig kamertje thuis heeft om een toets te maken. Daar moet je rekening mee houden. Bij ons konden deze studenten altijd naar een kamertje op de campus komen.
Bij ons gingen ook veel docenten op zoek naar echt andere toetsvormen. Dat was in lijn met dat het onderwijs sowieso anders ingericht moest worden tijdens de lockdown. Zo is er veel gebruik gemaakt van de Peek-app. Hiermee kun je dezelfde opdrachten die je normaal met groepjes in het veld doet, thuis in je eigen omgeving maken."

Meer lezen

Meer informatie over de Werkgroep Toetsen op afstand
Verslag webinar over Itembanken
Keuzetool Toetsen op afstand
Resultaten uit de enquête onder docenten
Meer informatie over de Peek-app