Allereerst: de deelnemers mochten niet in het wilde weg bouwen. Eerst werd gevraagd om te reflecteren op één of meer van de volgende ontwikkelingen in het onderwijs:
- Flexibilisering en individualisering
- Diversificatie
- Digitalisering & Technologie
- Toenemende aandacht voor community
- Toenemende aandacht voor studentenwelzijn
Eerder schreef ik dit bericht al, waar je een korte toelichting over bovenstaande onderwijsontwikkelingen kunt vinden.
Tijdens de sessie vroegen we aan de deelnemers: Wat is positief aan deze ontwikkelingen? Wat is negatief? En hoe verhoudt dit zich tot de campus? Vervolgens gingen zij aan de slag met de LEGO-blokjes en noteerden zij een toelichting. Andere deelnemers konden daarna letterlijk voortbouwen op het bouwwerk en hier elementen aan veranderen of toevoegen.
Binnenstebuiten en buitenstebinnen
Het eerste dat opvalt is dat veel bouwers de grens tussen binnen en buiten laten vervagen, of een duidelijkere verbinding tussen binnen- en buitenruimte maken. Dat resulteerde in veel ramen, veel binnenbeplanting en veel leer- en leefruimtes in de buitenruimte.
Deze behoefte aan groen werd vaak gerelateerd aan studentenwelzijn, maar ook gezien als geschikte locatie voor ontmoeting en communityvorming.
Leer-leefomgeving
Veel bouwers kozen voor een open ontwerp waar ontmoeten en leren van elkaar centraal staan. Een van de deelnemers had het over de ‘leer-leefomgeving’ en die gedachte uitte zich in veel bouwwerken. Allereerst plaatsten de bouwers in of nabij de open leeromgeving faciliteiten die leren én leven ondersteunen. Samenwerkingshubs, plaatsen om je terug te trekken, sportfaciliteiten, slaapcabines. Vaak werd ook gekozen voor een huiselijke setting. Opvallend en daarbij passend: restaurants of kantines werden niet gebouwd, maar wel veel keukentjes.
Digitaal?
De onderwijsontwikkeling die het minst vaak centraal stond in de ontwerpen was Digitalisering & Technologie. Toch wel opvallend; zeker tijdens de onderwijsdagen van SURF, waar het publiek in de regel wel affiniteit heeft met technologie. De bouwers die dit wel als een relevante ontwikkeling benoemden, gaven vaak juist expliciet een scheiding van functies aan in hun ontwerp. Thuis, of in specifieke faciliteiten op de campus digitaal werken. Maar de campus bovenal gebruiken voor menselijk contact zonder scherm.
Niet dat er helemaal geen schermen of technologie terugkwamen in de ontwerpen, maar vooral om content uit te wisselen en nauwelijks voor videocommunicatie. Hybride oplossingen hebben de deelnemers niet gebouwd.
Transitieagenda
De transitieagenda, die tijdens de Onderwijsdagen werd gepresenteerd, spreekt ook over de Campus van de Toekomst. Hierin staat:
“De campus van te toekomst zal er anders uitzien. Het is de plek waar het fysieke onderwijs nog steeds plaatsvindt – niet voor massale hoorcolleges, maar voor peer learning en voor ontmoeting. Dit vraagt om een herinrichting van de fysieke campus (gebouwen, zalen, etc.). In deze nieuwe vorm is de campus ook minder gesloten of ‘exclusief’, maar verbonden met de omgeving. De campus is open en uitnodigend voor zowel lerenden, docenten als werknemers - ook wanneer dit niet hun thuisbasis is. Kortom, de campus van de toekomst is een diverse en aansprekende plek, waar ook ruimte is voor wederzijdse verbinding met maatschappelijke en werkveldpartners en iedereen die ook later in het leven gebruik wil (blijven) maken van het HO.”
Transitieagenda 'Leren Digitaliseren' - Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT
Veel van deze elementen komen ook terug in de LEGO-bouwwerken. Nu is bouwen met LEGO een stuk gemakkelijker dan omgaan met echte huisvestingsopgaven. Toch helpt het wel om steentje voor steentje een zo concreet mogelijk beeld te scheppen van een abstract toekomstbeeld. En al doende ideeën uit te wisselen en elkaar scherp te bevragen. Laten we zo, met elkaar, onze steentjes blijven bijdragen aan de Campus van de Toekomst.
1 Praat mee