Het gebruik van 3D modellen in het archeologieonderwijs

Waarom 3D visualisaties maken als je ook echte botten kunt analyseren? 

Bij archeologische opgravingen wordt er al veel gebruik gemaakt van 3D visualisaties en ook bij studierichtingen zoals geneeskunde en bouwkunde zie je het steeds meer. Ik wilde onderzoeken of ik het ook zou kunnen gebruiken in mijn onderwijs en heb dit gedaan in de vorm van een korte pilot ter voorbereiding van het grotere LTA project.  

Mijn artikel verscheen op de blogpagina van de Leiden Teachers' Academy. Onderstaand een samenvatting en hier de link naar het hele artikel: Bones on Demand: Using 3D models in archaeological teaching and learning.

Voordelen 

Ik kwam er achter dat er verschillende voordelen zijn aan het gebruik van 3D modellen: 

• Studenten kunnen overal en altijd de archeologische vondsten bekijken 
• Ook bij grote studentenaantallen kunnen alle studenten de objecten goed zien 
• Zeldzame, breekbare of vondsten uit verre vindplaatsen komen zo ook beschikbaar 

De ontwikkeling van 3D modellen

Samen met een 3D-specialist ging ik aan de slag.

1) Selecteren van de voorbeelden. In eerste instantie heb ik botten zoals een schedel, onderkaak en bekken geselecteerd die heel duidelijk mannelijk of vrouwelijk zijn. Daardoor leren de studenten snel wat de onderscheidende kenmerken zijn.   

2) Digitaliseren van de botten. We hebben 3 verschillende methodes gebruikt voor het digitaliseren:  

• Structure from Motion produceert 3D puntenwolken vanuit overlappende 2D plaatjes. Een eenvoudige methode waarvoor alleen een goede camera nodig is.  
• The NextEngine Ultra HD Scanner, een desktop laser scanner 
• Artec Space Spider, gebaseerd op blue light technologie  

3) De 3D modellen bekijken op een computer. De bestanden zijn groot en kunnen niet altijd op elke computer bekeken worden. Daarom gebruikten we Sketchfab, een bedrijf dat onze bestanden op hun website opslaat en toegankelijk maakt. Het is weliswaar een commercieel product, maar de toegankelijkheid is zo goed dat het veel voordelen biedt. Ook kunnen er toelichtingen bij de 3D modellen worden gezet. Voor het onderwijs is dat een functie die veel toevoegt. 

4) Implementatie in het onderwijs. De modellen kunnen direct bekeken worden in de digitale leeromgeving. De studenten hoeven geen extra software te kopen. Tijdens de lockdown werden de 3D modellen gebruikt om het practicum te vervangen en ook om de kennis van de studenten te toetsen.  

5) Feedback van studenten. In de pilot hebben we geen formele evaluatie gedaan. Maar informeel gaven studenten aan dat ze de 3D modellen een goede aanvulling vonden om te oefenen met het determineren van de botten. Andere studenten gebruikten het als naslagmateriaal. Duidelijk was ook dat de 3D modellen het werken met echte botten niet kan vervangen.   

De moeite waard?

Meer onderzoek naar de toegevoegde waarde van het gebruik van de 3D modellen in mijn onderwijs is natuurlijk nog nodig en ga ik doen in mijn project. Maar ik ben nu al voorzichtig positief. Studenten geven aan thuis met de 3D modellen te oefenen. En bij het voorbereiden van een toets vinden ze het fijn dat ze altijd toegang hebben tot het materiaal.  

Voor mij als docent had het als voordeel dat ik de beste voorbeelden kon kiezen en mijn studenten exact de juiste hoeveelheid informatie kon geven. Met de fysieke of 2D modellen die we normaal gesproken gebruiken is dat niet altijd mogelijk.  

De tijds- en dus kosteninvestering is natuurlijk een belangrijk punt. Het maken van de 3D modellen kost veel tijd. Gelukkig kunnen we ze de komende jaren blijven gebruiken. Delen met collega’s vind ik ook belangrijk en we zetten ze nu ook in bij de voorlichtingsdagen. Al met al een investering die zeker de moeite waard is.  

Meer weten?
Heb je vragen over deze blog of wil je meer weten over de onderzoeksresultaten? Deel een reactie onder dit bericht.