Sjieuwke Dankert
Projectmanager Stimuleringsregeling Open en Online onderwijs bij SURF. Meer over Sjieuwke Dankert
In het eerste webinar van dit drieluik spraken Renée Filius, Rianne Poot en Karlijn Gielen van de Universiteit Utrecht over wat peerfeedback is en hoe dit bijdraagt aan dieper leren. De overgang naar online onderwijs, de toenemende stroom aan studenten en de werkdruk van docenten vormen een bedreiging voor diepgaand leren. In dit webinar vertellen ze hoe peerfeedback een schaalbaar en interactief antwoord is en hoe studenten ook online tot dieper leren komen.
“Je doet studenten tekort als je geen peerfeedback inbouwt
in je cursus” - docent Universiteit Utrecht
Peerfeedback en dieper leren
Renée Filius, hoofd onderwijs bij de Universiteit Utrecht is vorig jaar gepromoveerd op hoe peerfeedback zorgt voor diepgaand leren in online onderwijs. Renée wilde niet alleen weten of peerfeedback bijdraagt aan dieper leren, maar ze wilde ook onderzoeken welke processen en mechanismen hierbij een rol spelen.
Ze schreef een voorstel voor verder onderzoek dat is uitgevoerd door onderwijskundige Rianne Poot, in het kader van de stimuleringsregeling open en online onderwijs. Karlijn Gielen is hoofddocent Biologie aan een van de opleidingen waar peerfeedback is ingevoerd. Zij vertelt uit eigen ervaring hoe het is als docent om met peerfeedback te werken.
Dieper leren
In het algemeen kun je zeggen dat het hele hoger onderwijs streeft naar diepgaand leren. Dit gaat dan over kritisch denken maar ook over het leggen van verbanden en het creëren van nieuwe concepten. Je kunt diepgaand leren visualiseren als een soort continuüm. Aan de ene kant oppervlakkig leren, zoals het memoriseren van feitjes en aan de andere kant het diepgaand leren. Diepgaand leren vinden we belangrijk omdat het studenten opleidt tot zelfstandig kritische burgers.
Sociale interactie
Sociale interactie is belangrijk voor diepgaand leren én voor het welzijn van studenten. Inmiddels is het duidelijk dat er in online onderwijs veel mogelijkheden zijn voor interactie. Ook wanneer studenten niet tegelijkertijd onderwijs volgen (asynchroon). In deze coronatijd zien we in het onderwijs een aantal uitdagingen: inzicht krijgen in wat de student nodig heeft, sociale cohesie creëren en het op gang brengen van een dialoog. Met peerfeedback kunnen docenten deze uitdagingen tegelijk ondervangen.
Feedbackstappenplan
Bij peerfeedback is het is belangrijk om vooraf goede instructies te geven. De Universiteit Utrecht heeft filmpjes voor studenten gemaakt over het belang van feedback geven, en hoe je dat doet. Het filmpje bevat bij elke opdracht een voorbeeld van goede feedback die leidt tot diepgaand leren, en een voorbeeld van feedback die leidt tot op oppervlakkig leren, zodat de verschillen duidelijk zijn. Na de instructie gaan de studenten zelf aan de slag.
Een belangrijke bevinding uit het onderzoek van Renée Filius is dat zowel geven als ontvangen van feedback leidt tot diepgaand leren. Vooral de feedbackdialoog (stap 4 en 5 in het feedbackstappenplan) is hierbij belangrijk. Studenten hebben namelijk de neiging feedback niet te lezen als ze er daarna niets meer mee hoeven doen. Maar ook omdat studenten kritischere en betere feedback geven als ze weten dat hun feedback gereviewd gaat worden.
Persoonlijke betrokkenheid stimuleren
Bij peerfeedback is persoonlijke betrokkenheid belangrijk om tot diepgaan leren te komen. En moderator werkt goed om die betrokkenheid te stimuleren. Een paar praktische tips:
Onderzoek en materialen Universiteit Utrecht
Rianne Poot voerde onderzoek uit om de peerfeedbackmethode te valideren binnen het blended hoger onderwijs. De methode werd geïntegreerd binnen tien cursussen verspreid over verschillende faculteiten. Ook werd er binnen een grote cursus verschillende condities uitgeprobeerd, zoals anoniem versus niet-anonieme feedback, online feedbackdialoog of juist face-to-face.
Voor de docenten en studenten werden er verschillende materialen ontwikkeld, deze zijn openbaar beschikbaar via de projectpagina. Zoals een factsheet diepgaand leren versus oppervlakkig leren, tips over peerfeedback geven en kennisclips.
Inzet peerfeedback bij academische communicatie
Karlijn Gielen, hoofddocent bij de bacheloropleiding Biologie aan de UU, zet peerfeedback in bij de cursus Academische Communicatie. Twee keer per jaar volgen zo’n 120 tweedejaarsstudenten deze cursus. De inzet van peerfeedback zorgt ervoor dat studenten op deze manier feedback krijgen op een tussentijdse versie van hun eindverslag. Studenten leren hoe andere studenten het aanpakken en zijn actief en kritisch met de stof bezig, wat weer leidt tot diepgaand leren.
Karlijn introduceert eerst het begrip peerfeedback bij haar studenten. Uit de kennisclip ‘hoe geef je goed peerfeedback’ leren studenten tips. Voor het geven en ontvangen van feedback gebruikt Karlijn de tool Peergrade, die binnenkort overgenomen zal worden door Eduflow. Dit is een online peerfeedbackprogramma dat werkt aan de hand van vragen die studenten over elkaars verslagen moeten beantwoorden. Je hebt hier ook de mogelijkheid om feedback te ‘liken’ wanneer het goede feedback is, of feedback te ‘flaggen’ en commentaar te leveren of vragen te stellen over de ontvangen feedback.
Renée Filius en Rianne Poot benadrukken dat het belangrijk is om de peerfeedbackmethode de eerste keer strak neer te zetten, zodat het voor iedereen helder is wat de bedoeling is. Het materiaal dat de Universiteit Utrecht heeft ontwikkeld helpt hier bij. Dit is voor iedereen beschikbaar, dus maak er gebruik van.
Wil je meer weten over peerfeedback? Kijk op www.surf.nl/peerfeedback waar alle geleerde lessen uit de projecten staan.
Tips en voorbeelden voor online onderwijs
De Vraagbaak Online Onderwijs publiceert regelmatig artikelen over online onderwijs en onderwerpen zoals peerfeedback. Met praktische tips en inspirerende voorbeelden.
Wil je op de hoogte blijven? Volg de Vraagbaak Online Onderwijs op de community-pagina en op LinkedIn. Hier kondigen we ook onze webinars aan.
Projectmanager Stimuleringsregeling Open en Online onderwijs bij SURF. Meer over Sjieuwke Dankert
0 Praat mee