Innovatieaanpak Grafisch Lyceum Rotterdam: “Docenten ontwikkelen zich in dit traject tot onderwijsvernieuwer(t)s”

Hoe pak je onderwijsinnovatie in het mbo goed aan? Het Grafisch Lyceum Rotterdam (GLR) innoveert het onderwijs sinds vorig studiejaar structureel rond vier thema’s. Erik Woning, programmamanager Innovatie, vertelt hoe ze dat aanpakken. "Innovatie is meer dan de nieuwste technologische spullen kopen. We leren de docenten écht innoveren.” 

Toen Erik een jaar geleden bij GLR begon als programmamanager Innovatie waren het programma en zijn functie nieuw. Voorheen richtte innovatie bij het GLR zich op investeren in de nieuwste technologieën en apparaten, vertelt hij. "Maar de link met het onderwijs was niet altijd duidelijk of door de snelle ontwikkelingen alweer achterhaald als alles er stond.”

Kennis- en innovatieagenda

Het eerste jaar heeft Erik vooral besteed aan het opstellen van een innovatiebeleidsplan en een kennis- en innovatieagenda. Daarvoor sprak hij met docenten, studenten, het werkveld en het managementteam. Innovatie is volgens Erik een middel om waarde toe te voegen aan bestaande processen en thema’s en om oplossingen te vinden voor hardnekkige problemen. “Dat kan op alle gebieden in de organisatie van het onderwijs en personeelsbeleid tot en met financiën en gebouwbeheer.” 

Vier innovatiethema’s die het onderwijs in de kern raken

De Innovatieagenda van het GLR richt zich de komende jaren op vier thema’s die voortkomen uit het Strategisch Beleidsplan en de GLR-Kwaliteitsagenda. “Thema's die de kern van het onderwijs raken”, zegt Erik. "We richten ons op:
 

  • Future of Tech;
  • Future of Work;
  • Health & Wellbeing; en
  • Teaching & Learning.

Het Innovatieprogramma wordt gefinancierd vanuit de Kwaliteitsagenda."

Ontwikkeltraject voor docenten

Voor elk innovatiethema is dit schooljaar een docententeam geformeerd. Deze docenten zijn een dagdeel per week vrij geroosterd om met innovatie aan de slag te gaan. Ze houden zich niet alleen bezig met de inhoud. Ze leren ook hoe je strategisch innoveert. “We werken met innovatiemodellen en Futuring-sessies”, zegt Erik. “Docenten ontwikkelen zich in dit traject tot onderwijsvernieuwers. En het is de bedoeling dat ze hun kennis overdragen aan de collega’s in hun opleidingsteams.” 

Divergerend leren denken

De vier docententeams hebben inmiddels zo’n zes bijeenkomsten gehad, waarin de nadruk lag op strategisch en divergerend leren denken. Bij divergeren bedenk je zoveel mogelijk ideeën en oplossingen voor een probleem. De teams krijgen daarbij ondersteuning van het Erasmus Centre of Entrepreneurship. Ze leren bijvoorbeeld een roadmap maken. Erik ziet dat de docenten enthousiast zijn. “Ze zijn blij dat ze hier echt tijd voor krijgen. Dat innovatie er niet weer even bij moet. Het divergerend en iteratief denken is nog wel even wennen.”

Future of Tech: Technologie in het creatieve werkveld

Het docententeam Future of Tech onderzoekt welke nieuwe, technologische ontwikkelingen er zijn in het creatieve werkveld. Vooral bij AI en ‘immersive technologies’ gaan de ontwikkelingen snel. Het GLR leidt tegenwoordig breder op dan alleen voor grafische beroepen, legt Erik uit. “We leiden op voor de wereld van media, entertainment en technologie. Dat omvat bijvoorbeeld ook beroepen als ‘3D-artist’, ruimtelijk vormgever, creative software developer, en AV en Podiumtechniek.”

VR en AR leren vormgeven en toepassen

Verder maakt dit docententeam deel uit van het kersverse, nationale consortium OASIS  (Organised Advancement of Specialists in Immersive Solutions). Daarin werken zes technisch-creatieve mbo-vakscholen en 22 bedrijven uit de media-, game- en entertainmentindustrie samen aan het opzetten van onder andere een keuzevak Immersive Design en een opleiding Immersive Experience. Het doel van OASIS is om specialisten op te leiden die toekomstige technologieën zoals VR en AR kunnen vormgeven en toepassen. 

Future of Work: vaardigheden voor de toekomst

Bij het thema Future of Work draait het om de vraag hoe het werken in de GLR-vakgebieden er in de toekomst uitziet, vervolgt Erik. “AI heeft grote gevolgen voor het soort vaardigheden dat bedrijven straks verlangen van afgestudeerde studenten. Er komt steeds meer nadruk op soft skills en 21st century skills, zoals samenwerken en communiceren.” De komende tijd gaan de docenten in gesprek met een arbeidsorganisatiepsycholoog en bezoeken ze bedrijven om inzicht te krijgen in welke vaardigheden in de toekomst nodig zijn.

Teaching and Learning: pedagogiek en didactiek

Teaching and Learning gaat vooral over het effect van digitalisering en nieuwe technologieën op de manier waarop je onderwijs inricht - over het pedagogische en didactische aspect, zegt Erik. “We onderzoeken onder andere de impact van AI op het onderwijs (de voordelen en nadelen) en we ontwikkelen beleid zodat docenten weten hoe ze hier het best mee om kunnen gaan.” Dit team denkt ook na over hoe het GLR Business Intelligence Tools kan gebruiken om schooluitval vroeger te signaleren. 

Health & Wellbeing: welzijn van studenten en docenten

Het GLR ziet dat de behoefte aan ondersteuning bij studenten toeneemt. Studenten kunnen voor hulp al terecht bij schoolmaatschappelijk werkers en de decaan. Het team Health & Wellbeing denkt dat technologie ook kan bijdragen aan het verbeteren van het welzijn van studenten en docenten. Zo heeft de werkgroep laatst gesproken met een Fins bedrijf dat een AI-chatbot heeft ontwikkeld voor het onderwijs om studenten vroegtijdig te ondersteunen bij vragen of problemen. “Die chatbot vraagt studenten proactief hoe het met ze gaat en verwijst ze door als ze aangeven dat ze hulp nodig hebben.”

Werkdruk verlagen

Verder gaat dit team samen met Bureau FIT van het GLR, dat studenten sport en mentale trainingen biedt, aan vernieuwingen werken om het welzijn van studenten en docenten te verbeteren. En ze verkennen met de HR-afdeling hoe de werkdruk voor docenten verlaagd kan worden.

Hoe omgaan met AI

Ondertussen krijgen Erik en de docententeams ook vragen van de werkvloer. Er is vooral een grote behoefte aan praktische ondersteuning bij hoe om te gaan met AI. “Vooral de docenten van vakken als Engels, Nederlands en rekenen willen weten hoe je studenten kunt leren om AI constructief te gebruiken. We maken hiervoor AI-beleid, geven workshops, nodigen experts uit en starten pilots.”

Cultuurverandering

Het programma is een experiment en over een half jaar wordt het geëvalueerd om het daarna te ‘finetunen’, zegt Erik. Hij hoopt ook in het voorjaar een presentatie te kunnen geven op de CVI-conferentie, zodat ook andere onderwijsinstellingen van de innovatieaanpak van het GLR kunnen leren. 
 

Hoe  pakt jouw opleiding of instelling de vernieuwing van het onderwijs aan?

Wil je daarover een interview geven of zelf een artikel schrijven voor de Vraagbaak? Mail naar anneke.demaat@surf.nl

Innovatieaanpak Grafisch Lyceum Rotterdam
Innovatieaanpak Grafisch Lyceum Rotterdam

Auteur

Reacties

Dit artikel heeft 0 reacties