"Nieuwsgierig zijn en enthousiasme uitstralen is de kern"

Finalist Machiel Blok

Machiel  is docent natuur & techniek en digitale geletterdheid aan de PABO, Hogeschool Rotterdam. Hij trok alles uit de kast om zijn studenten betrokken en enthousiast te houden. Ging soms als een ware quizmaster te werk, stuurde Appjes om te vragen hoe het gaat en wist daarmee intensief contact te houden. 

Klik hieronder om de korte clip van het gesprek met Machiel te bekijken.

"De motivatie en betrokkenheid van studenten vergroten, dat was natuurlijk een enorme uitdaging. De studenten zitten geïsoleerd op hun kamertjes en krijgen heel veel kennis voorgeschoteld. Het belangrijkste is om daarover met elkaar te praten." Via de tool LessonUp creëerde Machiel veel interactie tijdens zijn online bijeenkomsten. Prikkelen en enthousiasmeren komen steeds terug in zijn verhaal. 

"Ik wil ervoor zorgen dat de studenten denken: dit is leuk, dit wil ik volgen. Een soort show met veel ontspanning en fun. Wel serieuze fun hoor: het heeft een educatieve meerwaarde."

Gamification

Machiel werkt veel met wedstrijdelementen, want spellen spelen is heel leerzaam. Maar hij waarschuwt direct dat hij geen wedstrijden tegen elkaar houdt, maar juist mét elkaar. Dat is één van de pijlers van zijn onderwijs. "Ik laat ze als groep zoveel mogelijk oplossingen bedenken voor een probleem. Ik zet dan een muziekje op, terwijl ze reacties invoeren. Dan krijg je een fijne ontspannen sfeer om met elkaar in gesprek te gaan. Dat is een leuke manier van leren. Ze leren samenwerken en reflecteren. Inzichten bijstellen en samen met nieuwe ideeën komen, dat is waardevol."

Veel meer data

Aandacht. Dat woord valt vaak in het gesprek. En de technologie helpt Machiel daar een handje bij. Via de tool Feedback Fruits heeft hij inzicht in wat zijn studenten doen en kan daardoor preciezer inspelen op de hun ontwikkeling. "Ik complimenteer heel erg op inzet, laat blijken dat ik gezien heb wat ze gedaan hebben. Dat maakt zo'n groot verschil. En ik kan zien welke antwoorden de studenten hebben gegeven en daar kan ik dan tijdens een online bijeenkomst op inspelen. Dat differentiëren is heel belangrijk. Ik zie de studenten niet als één groep met hetzelfde instapniveau."

Tijdsbesparing 

Daarnaast noemt Machiel nog een mooi praktisch voorbeeld van de meerwaarde van online in groepen werken: "Als je tijdens een fysieke bijeenkomst de studenten de gang op stuurt om iets uit te werken dan duurt het altijd even voor je ze weer terug hebt in het lokaal. En het is dan een tijd nog best onrustig. Nu druk ik op de knop en iedereen is terug. Omdat dat zoveel makkelijker gaat werk ik nu nog meer met korte onderdelen van maximaal een kwartier. Per onderdeel een kernachtig doel. Ze gaan daarmee aan de slag en tonen dus formatief hun ontwikkeling daarover aan. Daarmee is het leren voor iedereen zichtbaar geworden."

Communiceren via WhatsApp

Machiel communiceert veel met zijn studenten. Waar andere docenten het gebruik van een WhatsAppgroep schuwen vindt hij dit dit heel prettig voor het persoonlijke contact. "Ik vraag vaak individueel aan studenten hoe het met ze gaat, wat er goed gaat en of ik ze nog ergens mee kan helpen. Studenten voelen hierdoor dat ze je sneller kunnen bereiken. In de tussentijd heb ik al heel veel gesprekken gevoerd, in plaats van alleen aan het eind. Als ik alles optel dan heb ik qua uurbelasting alles beter gespreid dan een collega die afwacht tot er iets wordt ingeleverd en daarna ineens heel veel werk moet doen."

Door die korte gesprekken met studenten en het analyseren van de data uit Feedback Fruits krijgt Machiel veel inzicht in waar de talenten van zijn studenten liggen. En ontdekt hij waarin ze zich nog meer willen ontwikkelen. Deze informatie gebruikt hij ook heel bewust om soms studenten aan elkaar te koppelen.

"Sommige studenten zijn goed in bijvoorbeeld planning, anderen in de inhoud vormgeven. Elkaar op die manier helpen, dat is binding. Ze hebben het over de inhoud, en ondertussen ondersteunen ze elkaar. Mooie win - win."

Deeleconomie

Juist online kan er veel meer gedeeld worden. Machiel is dan ook voorstander van de deeleconomie, ook voor het onderwijs. Niet proberen beter te zijn dan je collega-studenten, maar samen tot nog betere resultaten komen. En samen de eindstreep halen. Juist online is delen heel erg makkelijk. "Kijken naar goede voorbeelden is zo belangrijk. Waarom zou je alles zelf moeten bedenken? En dan kan je ook met de maker van dat goede voorbeeld in gesprek. Dat is voor allebei leuk en leerzaam. En die medestudent staat ook nog eens heel dichtbij."

Interactief lesgeven

Met elkaar praten over de inhoud. De dialoog, het debat, de discussie voeren. Kortom interactie met elkaar. Dat is waar het Machiel om gaat en dat wil hij niet alleen vasthouden na corona, maar ook bij collega's onder de aandacht brengen. "Waarom alleen kennis erin stoppen? Die kennis is al overal voor handen en verandert bovendien snel. Laten we focussen op leerprocessen en vaardigheden zoals plannen en organiseren. Die vaardigheden zijn zo belangrijk voor studenten."

De docent doet er toe

"Je houding staat centraal. Nieuwsgierig zijn en enthousiasme uitstralen, vragen stellen en betrokken zijn, ze belonen voor de geweldige oplossingen die ze aandragen. En of je dat dan blended learning noemt, deep learning of gamification, dat maakt allemaal niet zoveel uit." 

Over de docent van het jaar verkiezing 2021

De Docent van het jaar verkiezing wordt elk jaar georganiseerd door het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). Instellingen dragen docenten voor en een jury selecteert de finalisten. 

De vier finalisten zijn:

• Karen Kotten-Lips (HAN University of Applied Sciences). Klik op de link voor het artikel. 
• Machiel Blok (Hogeschool Rotterdam)
• Jessica Zweers (HanzeHogeschool Groningen)
• Arianna Pranger (Universiteit Leiden)

Van 25 maart tot en met 15 april stellen we elke week een kanshebber voor. Uiteraard gaat het over onderwijs in coronatijd, online binding en welke ervaringen ook na corona bruikbaar blijven.

Op 21 april is de finale. Daarin reikt demissionair minister Van Engelshoven (OCW) de prijs uit aan de winnaar.

Meer lezen en kijken

• Meer informatie over de docent van het jaar verkiezing van het ISO.
• Bij de  Hogeschool Rotterdam zijn ze natuurlijk ook megatrots op de finaleplek van Machiel. Ze schreven er een mooi artikel over.
• Machiel gebruikt LessonUp en Feedback Fruits. Er zijn natuurlijk nog veel meer tools. SURF maakt tools makkelijk en voordelig beschikbaar voor het onderwijs. Hier een overzicht.