Student op afstand, als een astronaut in de ruimte

Onderwijs als reis: astronaut vs. student-op-afstand

Net als andere docenten hadden we maar kort de tijd om ons onderwijs naar online om te zetten. We realiseerden ons al snel dat er een groot risico bestond dat onze eerstejaarsstudenten zich minder betrokken zouden voelen als het persoonlijke contact zou verdwijnen. Maar we hadden een voordeel: onze studenten vliegtuigbouw kunnen zich goed voorstellen dat ze astronauten zijn op weg naar Mars. Ze zijn in gedachten klaar voor de uitdagingen die dat met zich meebrengt, zoals het omgaan met isolatie en een leven dat nogal saai is. Ze zullen alles doen om de bestemming te bereiken en daarom namen we ze mee op ruimtereis.

In ons onderwijs is er veel plek voor fun. We hebben onze ervaringen vastgelegd in een korte clip waarin ook onze alter-ego’s optreden: Remote learning is in my blood

Het artikel dat ik schreef voor de SEFI2021 is natuurlijk ook in zijn geheel beschikbaar en bevat nog meer inzichten die we hebben opgedaan: http://resolver.tudelft.nl/uuid:3d210691-c985-40e6-9511-1fd61668636c

Vier uitdagingen als astronaut

We hebben in ons onderwijs steeds de vergelijking gemaakt tussen een astronaut en een student-op-afstand. We kwamen uit op vier uitdagingen:

1. Verlies van tijdperceptie
2. Isolatie en eenzaamheid
3. Onverwachte zaken
4. Omgaan met dat het saai is

1) Verlies van tijdperceptie

Astronauten krijgen veel minder informatie over hoe laat het exact is doordat ze de zon per dag veel vaker zien opkomen. In de ruimtevaart is het daarom belangrijk dat taken goed worden gepland. Per dag moeten er niet te veel en ook niet te weinig taken zijn. Daarna zijn de astronauten zelf verantwoordelijk voor het uitvoeren van die taken.

Studenten kunnen dit besef van tijd ook kwijtraken als ze alleen thuis zitten te studeren. Met het docententeam probeerden we daarom nog meer overzicht te krijgen over wat de studenten allemaal moeten doen per dag en periode. We maakten preciezere planningen waarin we ook tijd opnamen voor het maken van huiswerk en normale dingen zoals eten koken en ontspanning. We werden een soort mission control. Daarnaast hebben we meer gebruik gemaakt van de mogelijkheden in het leermanagementsysteem om de studenten te volgen, bijvoorbeeld via checklists. In eerste instantie vonden de studenten dat vervelend, maar als snel kwam het inzicht dat dit nodig is voor de situatie waarin we zaten.

2) Isolatie en eenzaamheid

Isolatie en eenzaamheid zijn ook heel vergelijkbaar voor astronauten en de studenten in deze covidperiode. Communicatie en interactie zijn moeilijker, doordat een antwoord soms wat langer op zich laat wachten. We hebben dit opgelost door een team van geweldige studentassistenten aan te stellen die wekelijks videoboodschappen maakten. Ze vertelden over hun eigen ervaringen en met welke dagelijkse onzekerheden en problemen ze te maken hadden. Deze ondersteuning door medestudenten leek op de interactie die je normaal gesproken op de campus hebt. We lieten de studentassistenten heel erg hun gang gaan. Het moest lijken op student-student communicatie en we hielden het echt gescheiden van de leerdoelen van het vak. In de clip is een voorbeeld te zien hoe een studentassistent de eerstejaars een hart onder de riem steekt in de aanloop naar het eerste tentamen.

3) Onverwachte zaken

Omdat we zo snel volledig online gingen wisten we natuurlijk al dat niet alles vlekkeloos zou verlopen. Elke docent heeft dat de afgelopen jaren vaak genoeg ervaren. De analogie met astronauten was hier heel passend. Als je lang onderweg bent voor een missie is het niet erg nuttig om te klagen over een kleine technische hiccup. Het is veel beter om samen te zoeken naar een oplossing. Het vinden van die oplossing gaat het beste als de astronaut (student) samenwerkt met mission control (docent).

4) Omgaan met dat het saai is

Het leven kan saai zijn aan boord van een ruimtevaartuig. De vergelijking tussen de student-op-afstand en astronauten-op-weg-naar-Mars is ook hier weer logisch. Plezier is dan belangrijk en dat hebben we in de cursus opgenomen door bijvoorbeeld storytelling toe te passen.

Mijn belangrijkste les?

De belangrijkste les die ik als docent heb geleerd is het belang van empathie en samenwerken met de studenten. De metafoor van de reis naar Mars maakte alles heel concreet en bespreekbaar. Het benoemen van de moeilijkheden waar studenten én docenten voor stonden leidde tot een gezamenlijke missie; het was niet alleen maar het probleem van de studenten.

Dit zijn natuurlijk geen resultaten van een wetenschappelijk onderzoek. Veel is spontaan ontstaan door goed contact te houden met de studenten en naar hen te luisteren. Dat heeft misschien juist wel het meeste bijgedragen aan het succes.

Meer weten?
Heb je vragen over deze blog? Deel een reactie onder dit bericht.