Versnellingsplan | Zone 4 'Naar digitale (open) leermaterialen'

Zone 4 | Naar digitale (open) leermaterialen

Wanneer studenten altijd en overal toegang hebben tot hun leermateriaal, maakt dat tijd- en plaats onafhankelijk studeren veel makkelijker. Daar komt bij dat werken met digitale (open) leermaterialen activerend en persoonlijk onderwijs stimuleert. Een belangrijke stap in deze is het –samen-creëren van goede inhoud & middelen die eenvoudig onder een open licentie te delen en te hergebruiken zijn. Dit zorgt uiteindelijk ook voor een kwaliteitsverbetering van het beschikbare leermateriaal. Maar wat is hier nu precies voor nodig?

Zone 4 | Ambities

Voor het hoger onderwijs in Nederland hebben we de ambitie dat op 1 januari 2023 instellingen zelf een optimale mix van leermaterialen kunnen bepalen en gebruiken. Deze optimale mix is sterk afhankelijk van de context, waarbij de leermaterialen passen bij de te behalen leeruitkomsten, de onderwijs- en leeractiviteiten en de wijze van assessment. Deze leermaterialen kunnen een gesloten en/of open karakter hebben. Het is hier van belang de opmerking te plaatsen dat dit karakter door de toegankelijkheid en betaalbaarheid wordt bepaald.

Om deze ambitie te realiseren, is geïnventariseerd welke stappen nodig zijn in dit programma. Die stappen zijn geordend in een aantal categorieën:

• Didactiek.
• Creatie en hergebruik van open leermaterialen.
• Gesloten leermateriaal.
• Kaders & randvoorwaardenInfrastructuur.

Zone 4 | voorzien resultaat (concept)

Voor het behalen van de voorziene resultaten is het belangrijk om instellingen heel concrete handvatten te bieden zodat zij hun optimale mix van leermaterialen kunnen bepalen en gebruiken. Hiervoor kan een gezamenlijke aanpak van de activiteiten niet ontbreken en de stappen leiden tot de volgende verwachte resultaten:

• Inzicht in de aspecten die voor docenten, studenten en supportstaf gelden bij het komen tot een optimale mix van leermaterialen.
• Beschrijvingen van good practices voor ieder van de genoemde categorieën.
• Digitale infrastructuur voor delen – denk ook aan zoeken en vinden - van leermaterialen binnen instellingen, tussen instellingen en met de wereld.
• Modellen voor bepalen van een contextafhankelijke optimale mix van leermaterialen, waarbij onder meer aandacht voor toegang tot en betaalbaarheid van digitale leermaterialen geadresseerd worden.
• Kwaliteitsborging en bewustwording.
• Draaiboeken voor workshops voor disseminatie van de beschreven good practices en modellen.

Focuspoints 2019

Inzicht in hoe docenten, studenten en support staf - IT, onderwijskundig, bibliotheek en beleidsmaker – tot een context specifieke optimale mix van leermaterialen komen, is belangrijk en zodoende één van de hoofdactiviteiten voor 2019. Deze inzichten vormen aangrijpingspunten voor later te formuleren activiteiten. Daarnaast zijn er nu al zaken die, gebaseerd op vragen vanuit de deelnemende instellingen, al parallel opgepakt kunnen worden. Denk hier bijvoorbeeld aan:

1. Literatuuronderzoek naar wat docenten (willen) bereiken met het delen en gebruiken van digitale (open) leermiddelen.
2. Ervaringen / best practices delen over het gebruik van Perusal (social annotation tool) of FeedBackFruits
3. Inventariseren van beschikbare repositories, zoekmachines en community platformen voor delen en hergebruiken van open leermaterialen.
4. Ontwikkelen van een zoekschil voor vinden van leermateriaal die in een specifieke context (instelling of samenwerkingsverband tussen instellingen) worden gedeeld.
5. Copyrights for education: kennisdeling met AIP en UKB/VHS OOO werkgroep met als doel een handzaam overzicht te krijgen (o.a. beleid, eigenaarschap, belemmeringen).
6. Verzamelen en dissemineren van good practices met de wederzijdse invloeden van onderwijsvisie en open leermaterialen.

Het is de bedoeling dat minstens twee zoneleden zich inschrijven op een activiteit en deze samen met een groepsleider verder uitwerken. Tijdens een plenaire bijeenkomst wordt er op iedere activiteit over de voortgang teruggekoppeld.

Bij de uitvoering zal zoveel als mogelijk de samenwerking worden gezocht met partijen die op dit gebied al activiteiten verrichten. Voor 2019 zijn dat in ieder geval de werkgroep Bibliotheken en open leermateriaal (bij activiteit 5), SURF (bij activiteit 4) en de SURF SIG Open Education (bij activiteit 6).