Online vaardigheden leren (3): Meubels maken vanuit huis, hoe doe je dat?

Koen van Oort vertelt over de thuisopdracht meubelmaken die hij zijn leerlingen voorschotelde.

Vaardighedenonderwijs pre-corona

“Normaal gesproken maken studenten meubels op school, waar alle benodigde machines, materialen en gereedschappen natuurlijk voorhanden zijn. Ze gaan aan de slag met een werkopdracht, een tekening en instructie van mij of een collega. Meubels maken zoals stoelen, maar ook bedden, keukens en complexere opdrachten, is een van de beroepsvaardigheden van de mbo-opleiding Meubel en Interieurbouw bij Aventus in Apeldoorn. Studenten leren bijvoorbeeld een tekening lezen, machines instellen, machinale bewerkingen uitvoeren en meubels en interieurbouwproducten nauwkeurig monteren. We vinden het belangrijk dat studenten maatwerk kunnen leveren en leren aansluiten bij de vraag van de klant.”

Vaardighedenonderwijs vanuit huis
 

“Tijdens de lockdown in maart zocht ik met mijn collega’s naar een manier om studenten thuis aan de slag te laten gaan met opdrachten. Om thuis een opdracht uit te kunnen voeren, hebben studenten daar natuurlijk wel alle materialen en gereedschappen nodig. En ze moeten ook thuis veilig kunnen werken. Ondertussen waren veel mensen tijdens de lockdown begonnen met het opknappen van hun huis en tuin. Perfect voor onze studenten. Ze konden overal sloophout vinden en zo aan de benodigde materialen komen. Sommige studenten hebben toen zelfs thuis hun eigen werkplaatsje ingericht, in de schuur.

De opdracht die onze studenten normaal krijgen hebben we iets aangepast, maar met behoud van dezelfde doelen en vaardigheden. Het werd een stoel maken voor in de voortuin. Om deze opdracht stap voor stap uit te leggen nam ik een video voor ze op. Op school zou ik anders ook aanvullende uitleg geven, dus dat deed ik nu met een video op YouTube. Daarnaast organiseerden we online bijeenkomsten waarin studenten vragen konden te stellen. Maar we wilden meer doen om de studenten erbij te betrekken. Ons motto was daarbij: we zetten hun eigen wapens in. We gebruikten alle social media waar onze studenten dagelijks op kijken, zoals WhatsApp en YouTube. Dat werkte heel goed. Onze studenten werden enthousiast. Ze begonnen via WhatsApp al foto’s van hun sloophouten stoel te sturen voordat ze hun opdracht officieel inleverden via de digitale leeromgeving.”

Mooie bijvangst: reflectie op je eigen onderwijs
 

“De omschakeling naar deze manier van lesgeven leverde ook iets moois op. Als docententeam gingen we met elkaar in discussie over hoe je studenten bepaalde vaardigheden het beste aanleert. Normaal zit je als docent toch best op je eigen eilandje, maar als je de studenten via YouTube lesgeeft dan kan iedereen meekijken. En dan moet je dus wel in overleg met elkaar hoe je dat graag wil hebben. Dat heeft zeker bijgedragen aan de kwaliteit van onze lessen. Voordeel voor de studenten is dat ze veel meer eenduidig les krijgen, omdat we als docenten met elkaar eens zijn hoe we de vaardigheden willen onderwijzen.”

Iedereen die overweegt om meer met video te werken geef ik als advies: gewoon doen! En verder: houd het kort.

Verder met video

“Er kan nog veel meer met video, dat is ons wel duidelijk geworden. Ik zeg af en toe gekscherend: ik wil een Oscar winnen met mijn onderwijsvideo’s. Video werkt heel goed omdat studenten just-in-time informatie kunnen bekijken. De begeleiding in de lessen is dan veel effectiever. Nadeel is dat het wel tijd kost om goede video’s te maken. Maar die tijd win je uiteindelijk weer terug op een later moment. Iedereen die overweegt om meer met video te werken geef ik als advies: gewoon doen! En verder: houd het kort, en bedenk van tevoren goed wat je doel is, wat de student eraan heeft en aan welke opdracht je de video koppelt.

Inmiddels heb met ik mijn een collega veel video’s gemaakt. Natuurlijk zaten daar blunders bij! Samen met een extern bedrijf hebben we ook een aantal filmpjes gemaakt ter promotie van de opleiding Meubel en Interieurbouw. Want ook open dagen zijn op dit moment anders georganiseerd dan voorheen. Het zijn prachtige filmpjes en er is veel aandacht voor. Je kunt er hier een bekijken. We hebben nu ook plannen voor professionelere video’s voor het onderwijs. In totaal zijn er tien projecten die studenten uitvoeren in de opleiding. Die projecten willen we elk als geheel, maar ook in kleine stapjes op gaan nemen. Hiervoor gaat het hele docententeam samenwerken.”

Gedwongen afstandsonderwijs leidt tot versnelde onderwijsinnovatie
 

Door professionele video’s in het onderwijs in te zetten proberen Koen van Oort en zijn collega’s hun onderwijs te vernieuwen, verbeteren en effectiever te maken. Wat begon met een stoel maken vanuit huis is nu verworden tot iets veel groters. Vernieuwingen in de opleiding Meubel en Interieurbouw van Aventus zijn in een stroomversnelling geraakt. En docenten onderling zijn de inhoud van hun vaardighedenonderwijs meer gaan afstemmen. De gedwongen lockdown leverde dus ook veel goeds op. Dat Koen en zijn collega’s goed zijn in omdenken, is inmiddels ook duidelijk: “Het project ‘bed’ hebben we aangepast. Het is nu project ‘werkbank’ geworden. Mochten we allemaal weer in lockdown moeten dan hebben de studenten in ieder geval een werkbank thuis staan.”

Online vaardigheden oefenen en toepassen is op dit moment een van de grootste uitdagingen in het onderwijs. Reanimeren, koken, gesprekstechnieken, lab-opstellingen, fysiotherapeutische behandeling, interactie met een patiënt. Hoe zorg je ervoor dat studenten zulke vaardigheden online kunnen oefenen? Net als met het reguliere onderwijs zijn docenten in het hele land ook hiermee creatief en innovatief aan de slag gegaan. In deze reeks delen we elke keer een inspirerend voorbeeld van online vaardighedenonderwijs in coronatijd.

Eerder verschenen in deze reeks: online oefenen op een simulatiepatiënt en online practicumonderwijs in het lab.

Tijdens de SURF Onderwijsdagen 2020 verzorgen Marije van Huffelen van het Deltion College en Michel Jansen de sessie 'Online onderwijs: hoe doe je dat met vaardigheden?' Deze serie artikelen is geschreven op basis van de gesprekken die zij voorafgaand hadden met zes docenten over hun inspirerende voorbeeld.