Studenten onderzoek laten doen naar wensen innovatieve onderwijsruimtes, een voorbeeld van Inholland Diemen

Onderzoek laten doen door studentenwerkgroepen
Het projectteam Gebruikersorganisatie Nieuwbouw Inholland Sluisbuurt heeft aan 2de jaars studenten van Facility Management de opdracht gegeven om te onderzoeken hoe een Active Learning Classroom ingedeeld kan worden opdat alle stakeholders er goed kunnen functioneren/werken.

Een docent met een achtergrond in het vastgoed heeft de groepen begeleidt.
In 2 werkgroepen van 6 studenten zijn zij afzonderlijk aan de slag gegaan gedurende 4 maanden.
Een goed idee was dat zij ieder een ruimte van max 64m2 ter beschikking kregen om te gaan inrichten als pilot, en dat zij gebruik konden maken van bestaand meubilair dat in de opslag stond.

De groepjes werkten gezamenlijk aan de eerste theoretische verkenning en studenten-enquêtes om wensen op te halen ten aanzien van Active Learning Classroom en met interviews hebben ze de behoefte van een aantal docenten geïnventariseerd.

Het uitwerken van een concept hebben de groepen afzonderlijk gedaan.
Er kwamen 2 verschillende testopstellingen. Gedurende een periode is daar onderwijs in verzorgd en hebben zij observaties gedaan en de studenten en docenten die werkten in die ruimtes bevraagd. Uiteindelijk is er een eindadvies verstrekt in de vorm van een concept en is er een (uitgebreid) programma van eisen opgesteld voor hun Active Learning Classroom.

Studenten van verschillende studierichtingen erbij betrekken
Van verschillende studierichtingen zijn studenten meegenomen in dit project. Dit draagt al goed bij aan de bredere interne engagement. Er zijn enquêtes uitgezet onder studenten en er is bewust een keuze gemaakt tussen studenten die al bekend waren met ‘het nieuwe leren’ als ook studenten die volgens de oude methode les kregen.

Nieuwe leren Inholland:
Inholland is gestart met een nieuwe leermethode.
De nieuwe leermethode houdt in dat studenten geen tentamens meer hebben maar aan de slag gaan met praktijkvraagstukken. Ieder praktijkvraagstuk heeft een opdrachtcoach (docent) en een opdrachtgever. Studenten gaan hierdoor gelijk het werkveld in.
Studenten krijgen wel nog steeds les en zullen methodes en tools uit de les kunnen gebruiken bij de praktijkvraagstukken.
Met de nieuwe methode leren studenten ook meer om samen te werken.

Ook hebben ze tijdens een ‘challenge day’ die al ingeroosterd was 1ste jaars studenten bevraagd welke wensen zij hebben aan een onderwijsruimte.
Tijdens de testperiode is er geobserveerd hoe studenten de testruimte gebruikten en zijn ze ook opnieuw bevraagd naar hun ervaringen

Challenge day Inholland
Een dag waarbij jaar 1 van Facility Management de hele dag werken aan één opdracht. Dit doen ze in groepsverband met allemaal dezelfde opdracht.

Meerdere docenten actief mee laten doen
In het begin van het project is met een aantal docenten gesproken welke wensen zij hebben ten aanzien van een onderwijsruimte waar actief leren centraal staat. Vervolgens hebben verschillende docenten lesgegeven in de testruimte en zijn toen geobserveerd en vervolgens is er nog een interview achteraf geweest over hun ervaringen in die testomgeving te horen.

De wensen/eisen die uiteindelijk naar boven zijn gekomen, hier op een rij
Studenten geven aan dat ze graag in groepjes van 3-4 studenten werken, dat ze groepstafels hebben met een smartboard. Dat de stoelen zacht zitten. Dat er ook projecthokjes te maken zijn met flexibele schermen. En dat de temperatuur 20/21 graden is.
Docenten geven ook aan dat ze graag groepstafels hebben met smartboards. Ze willen een eigen tafel hebben en graag een smartboard kunnen gebruiken. Ook hebben docenten graag loopruimte. En willen zij een kast om middelen in op te bergen.
Studenten en docenten geven aan dat ze graag willen dat de ruimte zachte kleuren heeft, dat er veel daglicht is. En de lampen in de ruimte dimbaar zijn. Er is een klok in de ruimte en wat decoratie aan de muren.
Er zijn veel whiteboardmuren. Er is een goede akoestiek. En er is de wens voor planten.
Het is handig als er een bak is met stiften, wissers, post-its, papier, scharen en plakband om te gebruiken. Natuurlijk zijn er genoeg stopcontacten (4 per groepstafel en enkele bij de docententafel)
Duurzaamheid issues zijn terecht ook benoemd
Er werd geopperd om aandacht te besteden aan recycle prullenbakken, ledverlichting, smartbuilding, planten/ groen, whiteboard i.p.v. flip over, dim licht en hout.
Docent ondersteuning wordt ook door deze pilots belangrijk ervaren
Naast de meer praktische wensen kwam ook naar boven dat docenten meegenomen dienen te worden in de veranderingen in de fysieke ruimtes en dat er trainingen moeten zijn die laat zien wat de mogelijkheden zijn in deze ruimte’s en dat men ondersteund wordt bij het herontwerpen van hun onderwijs.

Quote van Dewi (student die het project presenteerde)

Het meest opvallend was dat studenten die in het lokaal kwamen zich snel aanpaste aan de nieuwe situatie. Docenten bleken hier meer moeite mee te hebben, zeker de docenten met wat meer ervaring. Opvallend daarbij was, dat dit ook de studenten beïnvloedden, dit hebben we kunnen zien door de observaties en enquêtes.

Hieruit blijkt dus dat een docent een Active Learning Classroom wel op de juiste manier moet kunnen gebruiken. Om dit te kunnen bereiken zullen docenten moeten meegenomen worden in de veranderingen en zal er een training moeten komen voor docenten om gebruik te mogen maken van het lokaal.

Verder viel het op dat er in de eerste enquêtes werd gezegd dat een lokaal niet te veel decoratie moet hebben, maar tijdens het testen bleek er toch decoratie te missen. Vooral decoratie in de vorm van planten werd gemist (de planten ontbraken bij het testconcept, omdat deze niet aanwezig waren).

Niet één maar twee concepten opgeleverd voor een Active Learning Classroom
De 2 werkgroepen hebben ieder een eigen concept opgeleverd en dit is interessant voor de verdere inrichting van de onderwijsvloeren. Het hoeft uiteindelijk niet allemaal hetzelfde eruit te zien!

Werkgroep 1

Dit concept lijkt op wat we veel zien aan Active Learning Classrooms in NL en het buitenland: groepstafels en de docent in het midden.
Opvallend hier is het idee van planten aan het plafond (die groene bolletjes). Of dat echt te realiseren is?  Maar het is duidelijk dat 'groen' als belangrijk wordt ervaren als een van de factoren voor een prettige leeromgeving.

Deze groep ging meer uit van verschillende inrichtingsvormen in een ruimte:
groepstafels, treincoupés en een loungeplek met een bank.
Dit is een concept dat ik  al eerder gezien heb in Australië (2016) en Amerika (2015) en nog  erg schaars is in NL; maar toch ook onlangs bij een mbo-instelling is gerealiseerd!
Wel opvallend is ook hier weer de wens om veel planten in de ruimte te hebben. 

Resultaten breed verspreiden is erg belangrijk
Binnen Inholland Diemen worden deze resultaten meegenomen in het project Nieuwbouw. Dit onderzoek wordt nu al gedeeld in het brede projectteam. Maar er lopen ook nog andere pilots die nu geëvalueerd worden. In het voorjaar verwacht men deze resultaten te delen met alle betrokkenen van de pilots en daarna zullen de resultaten gedeeld worden binnen hun gemeenschap via gesprekken en hun intranet.

Niet het wiel zelf uitvinden
Ik was erg onder de indruk hoe gedegen de studenten hun opdracht hebben uitgevoerd.
De interviewvragenlijst en de observatielijsten zijn zeker goed bruikbaar bij andere onderzoeken door studenten en wellicht ook bij de lectoraten die zich bezig houden met onderwijsvernieuwingen gekoppeld aan fysieke ruimtes.  

Ik hoop dat meerdere instellingen in het MBO en Hoger Onderwijs geïnspireerd raken door dit artikel om studenten in te zetten voor hun gebouwontwikkelingsprojecten.  
De docent die dit project heeft begeleid is Dirk Zonneveld (Dirk.Zonneveld@INHOLLAND.nl )en wil graag zijn ervaringen delen.  
Eventueel kan ik ook ondersteuning verlenen bij de versnelling van innovatieve onderwijsruimtes (marij.veugelers@gmail.com)