Petra Wentzel
Studeerde Toegepaste Onderwijskunde aan de Universiteit Twente Meer over Petra Wentzel
Online lesgeven kost veel energie lijkt het. Bijna alle docenten ervaren dit. Na een les is het even op. Maar is het de online sessie die zoveel energie kost? Of alles eromheen? Het onderwijs moet anders worden ingericht, je moet nadenken over wat je wel en niet van studenten kan verwachten, je maakt je zorgen of je voldoende kennis hebt van de techniek en tools en ga zo maar door. Hoe zorg je ervoor dat online onderwijs geen energiesluper is? Maar jou en je studenten juist activeert!
"Ik geloof heel erg in efficiëntie. Wat kost me de minste energie? De minste energie is meebewegen met de wereld. In plaats van in verzet gaan.'
Deze week in 'Koffie break met...': Raimke Groothuizen, docent visuele communicatie en mentor bij Avans Hogeschool in Breda. Naast docent is Raimke animatiefilmmaker en won met 'De kleine Kraai met de blote billen' meerdere prijzen. Ze schreef een boek over hoe haar onhandigheid haar helpt als ondernemer en houdt van storytelling, infografics maken en presenteren. In 2013 was ze Jong MKB-er van het jaar.
Klik op het onderstaande plaatje om de opname van het interview te bekijken
Met zoveel werkzaamheden kan het ook niet anders dan dat ze van zichzelf al heel veel energie heeft. Maar kenmerkend lijkt vooral dat ze zich niet erg laat afleiden. Door allerlei problemen, of zoals dit jaar: door corona.
"Dit biedt een mooie kans om dingen uit te gaan proberen en ook om weer dingen zelf te gaan leren."
Ze ontdekte de positieve kant van online lesgeven. En hoewel ze gewoon fysiek lesgeven ook heerlijk vindt, gaat ze in de toekomst bewuster nadenken welke lesvorm wanneer moet worden ingezet. Zoeken naar de balans tussen fysiek en online onderwijs gaat natuurlijk niet van het ene op het andere jaar. Maar dat hoeft ook niet.
"Ik vind online lesgeven heel erg fijn. Het scheelt mij heel erg veel prikkels. Ik zie namelijk alles. Als ik thuis les geef maakt het me niet uit als ze een hele rol koekjes aan het opeten zijn."
"Ik kan me nu ook al niet meer voorstellen dat we 200 studenten voor een hoorcollege van een uurtje richting Breda laten komen."
Toen de scholen in maart op slot gingen, verdiepte Raimke zich in lesgeven via een beeldscherm. Zo deed ze een modereertraining en maakte ze kennis met het concept 'liberating structures'. Belangrijk is volgens haar dat je energie uitstraalt. En dat begint al bij de start van een online sessie. Het is voor studenten ook een lastige situatie. En dan helpt het als ze enthousiast worden begroet en de docent oog voor ze heeft.
"Als de student het gevoel krijgt dat hij welkom is en de docent heeft er zin in, dat is anders binnenkomen. Ik ben heel vaak gaan benoemen dat ik het fijn vond dat ze er zijn. En dan zei ik: we gaan er met z'n allen iets van maken. "
Als de sessie eenmaal bezig is, verwacht ze van de studenten wel een actieve houding. Ze vraagt of studenten vragen willen stellen via de chat. Afkomstig uit de MSN-generatie kan ze snel lezen en schrijven. Ze stelt zelf ook veel vragen, bijvoorbeeld via polls.
"Ik wil niet anderhalf uur zenden. Ik wil juist dat ze vragen stellen. Ik onderbreek dan de les, net als ik normaal ook zou doen. Zo hou ik er veel interactie in en dynamiek. "
Het kan zijn dat een sessie daardoor ineens ergens anders over gaat. Bijvoorbeeld over welke series de studenten aan het kijken zijn. Maar dat vindt ze niet erg, want juist dat persoonlijke is heel belangrijk.
"Ik ben er niet alleen om kennis te dumpen, ik vervul ook een sociaal aspect."
Uitproberen en experimenteren is een ander belangrijk onderdeel van haar lessen. Je moet niet bang zijn om fouten te maken. Ze probeert dingen uit op didactisch gebied of test nieuwe tools. Dat doet ze samen met haar studenten. Want die mogen best weten dat zij zelf ook aan het leren is. Vaak helpen de studenten haar. En dan komen ze er samen uit. Er gebeurt altijd wel iets onvoorspelbaars. Dat maakt juist dat de studenten heel betrokken zijn. Die wisselwerking met de studenten geeft veel energie.
"Sommige collega's vinden het ICT-deel een obstakel. Ze vinden dat ze iets eerst 110% zouden moeten beheersen voordat ze iets durven inzetten. Maar er gaat bij mij altijd zoveel mis. En ik omarm dat met liefde, want dat maakt mijn online lesgeven leuk. "
En als het dan toch helemaal misgaat dan is daar de bingokaart met 24 dingen waar je als docent niet altijd grip op hebt.
"Wat je dan merkt is dat als het mis gaat, dan is er geen frustratie. Dan zeggen de studenten 'Hé, die staat op de bingokaart, bedankt!'. Dat is een hele andere energie en dat maakt het leuk om samen te leren."
Raimke vertelde dat ze zich verdiept had in liberating structures. Dit artikel geeft veel praktische voorbeelden om als docent groepen actief te houden.
Erik Scherder stak begin augustus in deze community alle docenten al een hart onder de riem met een korte uitleg over motivatie en energie. Dat die motivatie soms even wat minder is, is logisch. Hij legt op een -natuurlijk- energieke manier uit waarom dat zo is. En ook dat het eenvoudig oplosbaar is door elke dag voldoende te bewegen.
Het Kopmanwiel van Peter Beschuyt is een systematische manier om op zoek te gaan naar energie en energielekken. Op deze pagina geeft hij alvast 16 tips om direct mee te beginnen. Als je er uitgebreider mee aan de slag wilt is er ook het Kopmanwielspel. Over de voordelen van spelen hadden we het in deze serie al eerder.
Super praktisch zijn de 8 kaarten die Irene van der Spoel maakte over bijvoorbeeld een online les opstarten en online energie behouden. En deze 10 tips voor thuiswerken zijn ook heel bruikbaar.
Meer over alle activiteiten die Raimke onderneemt op haar website.
Koffie break met Raimke van den Beemt: 'Ik heb meer energie als ik online lesgeef'
Koffie break met Jaap Versluis: 'Ik-ken-de-studenten-nu-al-veel-beter'
Koffie break met Risheet Lal: 'De drempel is denk ik lager'
In ‘Koffie break met…’ iedere week een docent die vertelt over online onderwijs en het vergroten van binding. In een kwartiertje hoor je van een enthousiaste docent zijn of haar ervaringen, oplossingen en tips. Dus pak een kopje koffie, neem een break en laat je inspireren.
‘Science may never come up with a better office communication system than the coffee & tea break.’ – Earl Wilson
Studeerde Toegepaste Onderwijskunde aan de Universiteit Twente Meer over Petra Wentzel
0 Praat mee