Digitale toegankelijkheid: hoe zijn verantwoordelijkheden binnen de onderwijsinstellingen belegd?
Het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO) sprak met vertegenwoordigers van elf hoger onderwijsinstellingen over digitaal toegankelijk onderwijs. En vroeg hen: hoe zijn de verantwoordelijkheden voor digitale toegankelijkheid bij jullie belegd?
Verantwoordelijkheden belegd op instellingsniveau
Digitale toegankelijkheid is in een enkel geval belegd bij een stuurgroep die mandaat heeft vanuit het College van Bestuur (CvB), bijvoorbeeld bij de Hogeschool van Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam (HvA/UvA). De HvA/UvA hebben een coördinator digitale toegankelijkheid aangesteld vanuit de IT-dienst. Deze coördinator leidt een werkgroep ‘Digitale toegankelijkheid’ met vertegenwoordigers van de communicatieafdeling, studentenservices en de beleidsafdeling. Dit zorgt ervoor dat beleid kan worden uitgevoerd, dat zaken worden belegd bij de juiste personen zodat er voortgang gegarandeerd is. Het CvB van de onderwijsinstellingen heeft beleid rondom studeren met een functiebeperking vastgesteld. Hierin is concreet opgenomen dat applicaties aan de WCAG-2.0 AAA norm moeten voldoen.
Uit de interviews blijkt dat digitale toegankelijkheid op instellingsniveau op veel verschillende manieren in de instellingen is belegd. In een enkel geval is het thema nog helemaal niet in de organisatie belegd. Hieronder doen we een greep uit de wijzen waarop instellingen op dit moment digitale toegankelijkheid als thema hebben belegd.
- “Er is een stuurgroep ‘digitale toegankelijkheid’ die bestaat uit de werkgroepen onderwijs, ICT, en communicatie.”
- “We hebben een projectgroep ‘digitalisering’ die zich richt op de websites, functioneel beheer, digitaal toetsen en studenten. Digitale toegankelijkheid is hier een deelonderwerp. De projectgroep is een van de vier projectgroepen in het kader van het projectplan ‘Drempelloos studeren’. De projectgroep doet voorstellen aan het CvB.”
- “Het thema digitale toegankelijkheid is belegd bij de werkgroep ‘studeren met een functiebeperking’ en de studieloopbaanbegeleiders.”
- “Er is werkgroep ‘digitale toegankelijkheid’ met vertegenwoordigers van de communicatieafdeling, studentenservices en de beleidsafdeling.”
- “De verantwoordelijkheid ligt bij de marketingcommunicatie en informatisering. De marketingcommunicatie is hierbij leading.”
- “Er gaat vrij veel ad hoc en bottom-up. Niet veel is geborgd in het beleid. Het heeft wel aandacht binnen de kwaliteitszorg. Kennisontwikkeling binnen de instelling is gewenst.”
- “Het thema is belegd bij een medewerker maar niet geborgd in het beleid. Het wordt als actueel onderwerp wel door het bestuur gestimuleerd. De instelling wil niet aan de WCAG-richtlijnen voldoen maar zoekt naar de gulden middenweg en kijkt daarbij wat haalbaar is.”
- “Het thema is niet belegd. Binnenkort is er een eerste overleg tussen de marketingcommunicatie en het decanaat waaronder studeren met een functiebeperking valt. Er is nog niets centraal geregeld en is geen aanspreekpunt.”
- “Het is formeel vastgelegd in het beleid. Echter, in de praktijk heeft het niet de hoogste prioriteit en is het niet goed belegd.”
Verantwoordelijkheden belegd op individueel niveau
Uit de interviews blijkt dat men op verschillende wijzen is betrokken bij digitale toegankelijkheid. Hieronder volgt een overzicht van de functionarissen én de insteek van waaruit zij betrokken zijn bij digitale toegankelijkheid. Een inzicht in de diversiteit van de verschillende instellingen.
Functie |
Betrokkenheid |
Accessibility hulpmiddelenspecialist |
Het creëren van bewustzijn en werken aan structurele oplossingen. |
Business information manager |
Bij aankoopbeleid rekeninghouden met digitale toegankelijkheid. |
Aandachtsfunctionaris digitale toegankelijkheid |
Gericht op docenten en de uitvoering voor studenten. |
Decaan waarbij het thema is belegd |
Is voorzitter van de projectgroep digitale toegankelijkheid vanuit het Diversity-office. |
Decaan |
Zwengelt aandacht voor studentenwelzijn binnen de organisatie aan en is het aanspreekpunt voor studeren met een functiebeperking. |
Coördinator digitale toegankelijkheid van de IT-dienst, leidt werkgroep digitale toegankelijkheid |
Zorgt voor kennisdeling, stimulering, signalering en zorgt dat het beleid uitgevoerd kan worden. |
Doorontwikkelaar van online kanalen |
Signaleert issues rond de webtoegankelijkheid bij contentmanagers. |
Beleidsadviseur studeren zonder belemmeringen |
Agendeert als beleidsaanjager digitale toegankelijkheid binnen de instelling en zorgt ervoor dat het wordt belegd. |
Adviseur online communicatie via website en social media |
Aanjager van onderzoek naar digitale toegankelijkheid en heeft digitale toegankelijkheid in portefeuille. De adviseur is tevens aanspreekpunt voor individuele vragen van medewerkers en studenten. |
Bibliothecaris |
Gespecialiseerd in beeld en geluid, vooral betrokken vanuit de regelgeving voor educatieve, ondertitelde video’s. |
Beleidsmedewerker centraal onderwijsbeleid |
Beleidsontwikkeling en implementatie rondom studeren met een functiebeperking. |
De standaard voor digitale toegankelijkheid
De eisen voor digitale toegankelijkheid komen voort uit de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) versie 2.1. Deze standaard is opgesteld door het World Wide Web Consortium (W3C) en biedt houvast bij het werken aan digitale toegankelijkheid. De standaard wordt regelmatig bijgewerkt.
Verder lezen over digitale toegankelijkheid in het onderwijs
- Digitale toegankelijkheid: wat is het en wat zijn de voordelen voor jouw onderwijs
- Digitale toegankelijkheid: 15 tips voor verankering in jouw onderwijsinstelling
* De interviews zijn in augustus/september 2020 afgenomen.
Het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO) ondersteunt onderwijsprofessionals op verschillende manieren bij het optimaliseren van de digitale toegankelijkheid van de onderwijsinstellingen. Bijvoorbeeld met training, video’s, factsheets, brochures, artikelen, onderzoek en de infolijn.

Author
Franka van de Wijdeven
Contentmanager bij het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO). Met… Meer over Franka van de Wijdeven

Comments
Dit artikel heeft 0 reacties