Alles is blended – blended onderwijs in de praktijk deel 4: persoonlijke leerroute wiskunde bij economie

Wiskunde bij economie: niet altijd leuk, wel nodig

Studenten van de bacheloropleidingen Economie en Bedrijfseconomie hebben een goede basiskennis wiskunde nodig. Economen maken veel gebruik van wiskundige economische modellen om het economische gedrag van mensen en bedrijven te beschrijven en te voorspellen. Alleen is wiskunde voor veel economiestudenten niet hun favoriete onderdeel. “Wat ook speelt, is dat de groepen erg heterogeen zijn; de wiskundige voorkennis verschilt sterk”, vertelt Jana Vyrastekova. Ze is hoofddocent Economische Theorie en Economisch Beleid aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. “Voor sommige studenten is de wiskunde een struikelblok. En ook als het geen obstakel is, zijn studenten meestal maar moeilijk te motiveren voor wiskunde.” Vyrastekova wist: dit moet anders.

Ze vertelt: “Ik dacht, studenten moeten zelf kunnen kiezen met welke onderdelen binnen de wiskunde ze gaan oefenen, ze moeten feedback krijgen, en ze moeten hun eigen tempo bepalen. Bovendien wilden we de wiskunde ook laten terugkomen in andere vakken, als een leerlijn. Voorheen was de wiskundige kennis van studenten al snel weer weggezakt op het moment dat ze het zelf moeten toepassen. Ook dat moest anders. Daarvoor heb je wel een stapsgewijze opbouw in de stof nodig en die ontbrak.” In 2018 kreeg Jana Vyrastekova een Comenius Teaching Fellow toegekend binnen het thema ‘gepersonaliseerd onderwijs’. Daarop ging zij met haar collega’s aan de slag.

De overgang naar online wiskundeonderwijs

Het online wiskundeplatform SOWISO richtten ze helemaal in op basis van hun wensen. Inmiddels wordt op meer plekken in het hoger onderwijs gebruik gemaakt van SOWISO. Destijds waren Vyrastekova en haar collega’s een van de eersten die het platform gebruikten. “In SOWISO zitten standaardmodules, maar je kunt ook je eigen modules bouwen. Dat hebben wij gedaan. En door een slim algoritme in SOWISO kunnen studenten eindeloos oefenopgaven maken en kun je oefententamens genereren. Studenten krijgen onmiddellijk feedback op de gemaakte opgaven. Met dit platform kunnen de economiestudenten altijd en overal oefenen. Zo volgen ze hun eigen leerpad, in hun eigen tempo.”

Vyrastekova en haar collega’s hebben bewust gekozen voor de mix van online persoonlijk wiskundeonderwijs via SOWISO en daarnaast interactieve hoorcolleges die deels fysiek en deels online plaatsvinden. Elke week krijgen de studenten een opdracht, die aan het einde van de week wordt besproken. Ze werken in hun eigen tempo online aan de wiskundeopgaven en kiezen zelf of ze bij die uitleg zijn. Vyrastekova: “Voor ons was de omschakeling naar online onderwijs door de lockdown geen probleem, we waren al online! Ook toetsen deden we al digitaal. Tijdens de lockdown moest dat weliswaar op afstand, maar dat hebben we prima kunnen regelen. Corona was in die zin een versneller van het proces dat wij al in gang hadden gezet. En doordat studenten zelf oefenen in SOWISO, komen we in de hoorcolleges nu meer aan verdieping toe. Er is meer ruimte voor discussie, reflectie en experimenten. Voorheen stond ik vaak nog berekeningen op het bord te maken en uit te leggen, maar nu kunnen de studenten die berekeningen wél maken. Alleen snappen ze nog niet altijd wat ze dan precies doen. Dus dat heeft momenteel onze aandacht: werken aan het begrip van wat ze berekenen en waarom.”

Eigen leerpad en eigen tempo volgen

Werken met de persoonlijke leerroutes wiskunde in SOWISO heeft veel opgeleverd: “Het mooiste vind ik dat álle studenten nu kunnen meedoen. Niemand hoeft achter te blijven en wiskunde hoeft geen struikelblok meer te zijn”, vertelt Vyrastekova. “Alles wat in SOWISO staat, is toegespitst op de behoeften van studenten.” En wat vinden zij er eigenlijk van? “De studenten zijn overwegend positief. Ze moesten er eerst aan wennen dat ze zelf bepalen wanneer ze aan de slag gaan met de online oefeningen. We helpen ze door een structuur op te zetten, met een terugkerende kleine weekopdracht. Als ze dan eenmaal aan dit systeem gewend zijn, gaan ze vooruit. Ze ervaren dat ze kleine stapjes kunnen zetten, feedback krijgen en in hun eigen tempo kunnen leren – dat slaat voor hen de spijker op zijn kop!”

“Mijn tip? Verwacht niet meteen perfectie, want het is een leerproces.” - Jana Vyrastekova

Het neveneffect van samen een innovatie doorvoeren

Volgens Jana Vyrastekova is het noodzakelijk dat je een goed team van collega’s om je heen hebt, en dat je de juiste ondersteuning krijgt. “Het vraagt een omslag van je team, om het onderwijs zo te geven. Je moet het met elkaar eens zijn dat het de investering qua tijd en energie waard is. Ook goede ondersteuning is enorm belangrijk. Wij hadden het geluk dat ons ICT-ondersteuningsteam de kar trok en zorgde voor de juiste ondersteuners op het gebied van ICT en onderwijskunde. En een mooie bijkomstigheid is dat wij als docenten dichter tot elkaar zijn gekomen. We hebben veel gesprekken met elkaar gevoerd en gingen kritisch sparren over onze visie en wat we wilden. Het is onmogelijk om zo’n omslag in een keer meteen perfect te krijgen. Maar ook van fouten leer je, daarna zet je toch weer een volgende stap. Dat verwacht ik ook van mijn studenten.” 

Tips voor anderen

“Docenten die ook met zo’n soort project aan de slag willen, raad ik aan om gelijkgestemden op te zoeken, en mensen die daar ervaring mee hebben. Ook de stem van de studenten is belangrijk: betrek hen vanaf het begin, niet pas in de testfase. En goede ondersteuning is onontbeerlijk. Niet alleen ICT- en onderwijskundige ondersteuners, maar ook de ondersteuning vanuit SOWISO was voor ons heel waardevol. Wij hebben ons eigen onderwijs kunnen vormgeven in co-creatie met het platform en ik hoop dat SOWISO die mogelijkheid blijft bieden. Je onderwijs moet eigen blijven”, aldus Vyrastekova.

Meer lezen

Dit was deel vier in de serie over blended onderwijs in de praktijk.

• Hier vind je deel 1 over Gamification.
• Lees hier deel 2 over de uitgekiende mix van fysiek en online onderwijs.
• En hier lees je deel 3 over de mixed classroom van studenten en professionals.  

foto door  ThisIsEngineering via Pexels