Sociale binding in online en blended onderwijs: een werkmethode voor docenten

Binding tussen studenten en met de docent en de opleiding blijft een uitdaging in online en blended onderwijs. Voor mijn opleiding tot docent omgangskunde onderzocht ik wat bewezen werkt en ontwikkelde ik een werkmethode voor docenten om in de paktijk meer verbinding te stimuleren. Via dit artikel deel ik de methode graag met andere docenten.

"De bestaande methode bestond in de praktijk vooral uit een rondje vragen hoe het met iedereen gaat.”

Tijdens de coronacrisis werd duidelijk dat onze studenten van de tweedegraads lerarenopleiding Omgangskunde en Gezondheidszorg en Welzijn aan de Hogeschool Leiden, behoefte hadden aan meer verbondenheid met elkaar. We gebruikten wel een bestaande coachingsmethode om dat te stimuleren, maar die bestond in de praktijk vooral uit een rondje vragen hoe het met iedereen gaat. Terwijl, er is veel meer nodig voor onderlinge verbinding..

Op basis van de handreiking en praatplaat Sociale binding in online en blended leergemeenschappen van het Versnellingsplan ontwikkelde ik een werkmethode voor docenten om verbinding tussen en met studenten te  kunnen stimuleren in de praktijk.

Drie ontwerpprincipes voor sociale binding

Een drietal ontwerpprincipes uit de handreiking ligt ten grondslag aan de methode:

1. Commitment
Door intensivering van het contact tussen de docent en student, het vormen van gezamenlijk doelen en het verhogen van de samenwerking (door duo opdrachten, en het verzorgen van de check-in door studenten zelf) zullen de studenten zich meer aan elkaar en de opleiding committeren (Fiock, 2020).

2. Vertrouwen & Samenwerking
Door de kleine groepjes en opdrachten in duo’s krijg je een hogere mate van betrokkenheid en zal het vertrouwen versterken (Baardemans, 2020).

Voor een goed en veilig leerklimaat is het nodig om de relatie met de groep te laten leiden door openheid, wederzijds respect, begrip en waardering voor de ander. Iedere student moet spreektijd krijgen maar ook begrensd worden als deze een te dominante rol inneemt tijdens een bijeenkomst.

3. Gezamenlijke doelen
Het vormen van een gezamenlijk doel tijdens de coaching zal bijdragen aan het gevoel van ‘samen zijn’ en het gedeeld eigenaarschap van de (eigen) leerprocessen versterken (Kesselring, 2019). Dit doel of deze doelen moeten regelmatig terugkomen tijdens de bijeenkomsten.

De methode: vijf coaching sessies

Bovengenoemde ontwerpprincipes zijn vertaald naar een werkmethode voor docenten. De methode bestaat uit vijf coaching sessies (van 1,5 uur) die je als docent aan het begin van een lesperiode kunnen inzetten om samen met de studenten te werken aan meer binding. Met behulp van diverse reflectietechnieken krijg je als docent inzicht in het individuele leerproces van studenten. Studenten stellen gezamenlijk doelen op voor de lesperiode via een aantal werkvormen.

  1. Achtergrond en handleiding
    Meer informatie over het onderzoek en de ontwerpprincipes en een handleiding om met deze methode te werken.
  2. Sessie 1 Gezamenlijke doelen
     Het leren kennen van elkaar, gezamenlijke doelen opstellen en taken verdelen voor de wekelijkste check-in's.
  3. Sessie 2 Persoonlijke analyse
    Check-in en in kaart brengen van de sterke kanten van de studenten.
  4. Sessie 3 Visualisatieoefening
    Vvisualisatie oefening om leerproces in kaart te brengen.
  5. Sessie 4: Speeddaten
    Speeddates om elkaar beter te leren kennen.
  6. Sessie 5: Intervisie en complimentenstoel
    Het evalueren of gezamenlijke doelen zijn bepaald en het creëren van verbinding vanuit veiligheid.

De methode is geschikt en ontwikkeld voor online en blended onderwijs, maar is ook in te zetten voor fysiek onderwijs. Zowel voor mbo- als hbo-opleidingen.

Vragen?

Door deze methode te delen hoop ik andere docenten verder te helpen met het werken aan verbinding. Heb je vragen? Stel ze dan vooral in de reacties op dit artikel, dan zal ik daarop reageren. Plaats vooral in de reacties ook jouw ervaring met binding en tips en methoden!

Veel inspiratie en verbinding met elkaar gewenst!

Auteur

Reacties

Dit artikel heeft 2 reacties

Reactie van Debra De Pryck

Dankjewel voor het delen van deze methode, Suzanne. Erg duidelijk en interessant! Vraagje: hoe vind je de tijd binnen je lespakket om dit 'traject' met je studenten te volgen? Hoewel binding ongelooflijk belangrijk is, neemt dit wel erg veel 'lestijd' weg, niet?

Als antwoord op door Debra De Pryck

Reactie van Dekker, Suzanne

Bedankt voor je reactie Debra! Binnen ons onderwijs (lerarenopleiding) hebben wij elke week een uur coaching ingepland. In coronatijd (online) was dit elke 2 weken 1,5 uur per week. We hadden hier dus ruim de tijd voor.

Gerelateerde artikelen