MondriAI-Edu programma: “Help ons AI te verbinden met waar onderwijs écht om draait”

In de bomvolle zaal van het Fokker Terminal (Den Haag) was zo’n 90 procent van de symposiumbezoekers het ermee eens: AI verandert het onderwijs en als docent moet je daarin mee. Vier op de vijf studenten gebruikt al AI-tools zoals ChatGPT. Het is duidelijk: onderwijsinstellingen moeten aan de slag met AI. Nadia Remmerswaal, projectleider AI bij ROC Mondriaan, vertelde hoe het Mondriaan dit aanpakt. “Een risico is dat het management denkt: ‘AI bespaart tijd dus kunnen we bezuinigen op docenten’. Dat is bij ROC Mondriaan zeker niet het plan, benadrukte ze. “AI moet docenten ondersteunen en ontlasten, zodat ze meer tijd hebben voor de student.” 

De veranderende rol van de docent

ROC Mondriaan meent dat GenAI kansen biedt om het onderwijs slimmer, persoonlijker en efficiënter te maken. Volgens Remmerswaal veranderen zowel de rol van de docent als de manier waarop studenten leren. Tot nu toe ziet ze docenten vooral reageren met ‘vluchten’ of ‘vechten’, maar aanpassen is de sleutel, meent ze. Met het MondriAI-Edu programma willen Remmerswaal en haar collega’s van het MondriAI-Edu-programma, Nigel Steenis en Marieke van Osch, docenten en het onderwijs op drie manieren ondersteunen bij het aanpassen.

- Leren over AI: basisvaardigheden van AI leren.
- Leren ondersteund door AI, bijvoorbeeld lessen voorbereiden.
- Leren voor studenten met AI.

"Aanpassen is de sleutel"

Artikel gaat verder onder de foto

ICT-afdelingen voeden

AI zorgt voor een verandering in hoe we kijken naar leren, aldus Remmerswaal. Ze voorziet een revolutie. “Maar studenten moeten niet veranderen in datapuntjes voor BigTech. Om dit te voorkomen moet het onderwijs een visie en aanpak ontwikkelen en de ICT-afdelingen voeden.” Bij traditionele intelligente draait het volgens Remmerswaal tot nu toe vooral om: het onthouden van feiten; het herkennen van patronen; en om geheugen en rekenkracht.  

Nieuwe kijk op intelligentie

Bij de nieuwe kijk op intelligentie, [geïnspireerd op het concept van Marc Natanagara], gaat het volgens Remerswaal, om:

1. Ervaren: ontdekken, reflecteren, actie
2. Betekenis: relevantie, personalisatie
3. Connecties: context, integratie, perspectief
4. Emotionele intelligentie: empathie, relaties, gespreksvaardigheden
5. Nieuwe toepassingen: originaliteit, divergent denken en creativiteit.

Het is de rol van docenten om studenten hierbij te ondersteunen en begeleiden.

Experimenteren met AI in de onderwijspraktijk

Het Mondriaan werkt aan een AI-bestendig curriculum. Hiervoor onderzoekt het Mondriaan hoe AI het werkveld beïnvloedt voor de 24 mbo-Mondriaan-scholen. Het programma MondriAI-Edu gaat ook in drie pilots experimenteren met AI. Van het inzetten van een chatbot bij de opleiding elektrotechniek en bij het bestuursbureau, tot en met een pilot met een transscriptietool en het controleren van het examenformulier.  Remmerswaal: “De bot checkt of alle velden van het examenformulier zijn ingevuld. Dat kan enorm veel tijd schelen. De transscriptietool willen we inzetten bij studieloopbaanbegeleiding. Ethiek en privacy zijn daar belangrijke aandachtspunten, misschien willen sommige studenten vanwege privacy niet dat we die transscriptietool gebruiken.” 

Het programma zet ook een Mondriaan AI-Community op en heeft een speciale intranetpagina ingericht over AI bij het Mondriaan [alleen toegankelijk voor ROC-Mondriaan-medewerkers]. Daar kunnen medewerkers de Gids met de AI-richtlijnen en standpunten van het Mondriaan vinden.

Roadmap: van visie naar actie: vier stappen

Remmerswaal presenteerde de MondriAI-Edu roadmap.

• Stap 1: werken aan een gedeelde visie (wat?). 
• Stap 2: samen met de scholen plannen ontwikkelen (hoe?). 
• Stap 3: leren over AI in de vorm van docenttrainingen (Doen!): start september 2025.
• Stap 4: leren met AI (Doen).

Artikel gaat verder onder de foto

Het symposium was de feestelijke start van het programma en bedoeld om de de docenten en het ondersteunend personeel inzichten, tools en inspiratie te geven om effectief en verantwoord in te zetten. Aan het eind van haar presentatie riep Remmerswaal alle aanwezige Mondriaan-medewerkers en externen op om het programma te helpen “met AI te verbinden met waar het in het onderwijs écht om gaat.” 

Het MondriAI-symposium 'De toekomst van AI in het onderwijs' vond plaats op 27 maart, 2025 in de Fokker Terminal te Den Haag. Er waren plenaire lezingen en heel veel workshops om de medewerkers te inspireren en nieuwe inzichten en tools te geven. 

Wil je meer informatie of samenwerken met het MondriAI-Edu programma? 
Mail naar mondriAI@rocmondriaan.nl

Benieuwd naar MondriAI-Edu? 
Op 14 mei 2025 om 10:00 uur deelt het programma de eerste inzichten tijdens een TED-talk op de CVI-conferentie!

Meer lezen over AI op de Vraagbaak-website?

• AI Toolbox – Vrije Universiteit: Deze AI-tools helpen je je leermaterialen sneller en beter te ontwerpen | SURF Communities
• AI in het onderwijs: “We moeten studenten leren hoe ze de Human In The Loop kunnen zijn” | SURF Communities
• Taskmaster: een GPT Chatbot die alle opdrachten leuk maakt en studenten motiveert | SURF Communities