10 modellen voor blended onderwijsontwerp, spaar ze allemaal! Deel 7: Shuffle

Shuffle in het kort

Shuffle is een ontwerpmethodiek die ontwikkeld is door onderwijskundigen van toen nog ICT&O (inmiddels TLC) van Saxion Hogeschool. Het model wordt voortdurend doorontwikkeld en inmiddels is versie 3.0 in gebruik. Versie 4.0 komt er zeer binnenkort aan en wordt momenteel intern getest. Niek Siero werkt als onderwijskundige bij het Teaching and Learning Centre (TLC) van Saxion en is betrokken bij talloze ontwikkeltrajecten en Shuffle-sessies.

Met Shuffle (her)ontwerp je een cursus of module. Het is een toegankelijke methodiek met fysieke kaarten waarmee je kunt shuffelen totdat je ontwerp compleet is en klopt. Kenmerkend aan Shuffle is de systematische aanpak: je maakt je onderwijsontwerp inzichtelijk, zodat je passende leeractiviteiten kunt bedenken op het juiste niveau, met passende digitale tools.

Onderwijs ontwerpen met Shuffle

Niek Siero: “Bij Shuffle werk je zoals wel bij meer modellen van achter naar voren: de toetsing is leidend voor je onderwijsontwerp. Het is dus van belang dat je helder hebt wat er getoetst wordt, wat onderliggende leeruitkomsten of leerdoelen zijn en wat de plek van je cursus is in het curriculum. Shuffle is concreet en laagdrempelig, maar vraagt er wel om dat de analyse en een deel van het ontwerp is gedaan vóórdat je ermee aan de slag gaat.” De methodiek Shuffle hanteert daarbij een indeling volgens de taxonomie van Bloom. Net als bij andere modellen uit deze serie denk je bij dit model ook na over welke leeractiviteiten online en welke offline plaatsvinden, zodat de bekende ‘golf’ ontstaat.

“Stap 1 van het stappenplan van Shuffle is bepalen wat er wordt getoetst, wat daarvoor de onderliggende leeruitkomsten zijn en op welk niveau van Bloom de student deze moet beheersen. Vervolgens bepaal je per leeruitkomst wat de leerinhoud is (vaardigheden, kennis, houding) en op welk niveau de student deze inhoud moet beheersen. Daarna ga je de activiteiten bij de leerinhouden verder invullen en concretiseren.”

In de nog te lanceren versie 4.0 kun je overigens ook een indeling maken op basis van de niveaus van Miller. Niek: “Shuffle is de ontwerpmethodiek, maar je gebruikt hem echt in combinatie met Blendy. Blendy is een website waarop je geschikte werkvormen en tools vindt. Alle werkvormen zijn ingedeeld op de taxonomieën van Bloom of Miller. Wanneer je op zoek gaat naar passende activiteiten bij de leerinhoud kun je op Blendy gericht zoeken door gebruik te maken van de verschillende filters. Je zoekt bijvoorbeeld op de categorieën leeractiviteiten, fase in het onderwijs etc.” Hier kun je Shuffle 3.0 gratis downloaden en zo alle benodigde materialen printen en gebruiken.

De voor- en nadelen van onderwijs ontwerpen met Shuffle

Prettig aan Shuffle is dat je met het model snel je onderwijsontwerp inzichtelijk maakt en dat je grondig te werk gaat. De ontwerpstappen zijn systematisch en het niveau van de leerinhoud is duidelijk, zodat je meteen ziet of alle activiteiten met elkaar in overeenstemming zijn. Daarna kun je dan ook vrij snel een toetsmatrijs of rubric uitwerken.

Niek: “De meeste docenten die ik spreek zijn positief over Shuffle omdat het model concreet en laagdrempelig is. De stappen zijn duidelijk en de methodiek komt niet heel ‘onderwijskundig’ over, krijg ik terug. Na het shuffelen ben je natuurlijk nog niet klaar, dan moet je onder andere nog leermaterialen ontwikkelen en de digitale leeromgeving inrichten, maar dat is bij de meeste ontwerpmodellen zo. Binnen Saxion sporen we onderwijsontwikkelaars daarnaast aan om alle uitwerkingen in een ontwikkeltemplate vast te leggen. En ook om de vervolgstappen en vervolgacties daarin op te nemen. Zo ontstaat er één bestand dat gemakkelijk gedeeld kan worden met collega’s die het onderwijs gaan uitvoeren. Ook scheelt het veel werk bij accreditaties.”

Een nadeel is dat Shuffle specifiek bedoeld is voor onderwijs (her)ontwerp op cursusniveau. Wie bijvoorbeeld wil checken of het curriculum in balans en studeerbaar is, zal achteraf nog een slag moeten maken. Studenten worden ook niet expliciet betrokken vanuit de Shuffle methodiek, net als bij de meeste andere ontwerpmodellen, maar het is uiteraard sterk aan te raden om dat wel te doen.

Voorwaarden voor ontwerpen met Shuffle

• Belangrijk is dat je eerst een analyse maakt van de te ontwerpen cursus: wat staat er centraal in deze cursus, en wat is de plek van de cursus is in het curriculum? Aan welke kerntaken of competenties op opleidingsniveau draagt de cursus bij? Wat is het aantal studiepunten dat een student kan behalen? Als die informatie helder is en een en ander met elkaar is afgestemd, kun je aan de slag met Shuffle.
• Het ontwerpmodel is toegankelijk en laagdrempelig en je kunt er binnen je eigen team mee aan de slag. Wel is het aan te raden om de sessie te laten begeleiden door iemand met ervaring met Shuffle. Zo kun je je zelf volledig richten op je het onderwijsontwerp.

Tips van Niek Siero

“Cliché maar waar: onderwijs ontwerpen kost tijd; zorg ervoor dat docenten die uren krijgen. En ruim ook voldoende tijd in voor de vervolgstappen die nodig zijn om van ontwerp tot uitvoerbaar onderwijs te komen. Verder raad ik iedereen die wil gaan shuffelen aan om een facilitator te vragen die het model goed kent. Zeker bij een eerste sessie is het fijn als iemand het overzicht houdt en kritische vragen stelt, zodat docenten hun creativiteit de vrije loop kunnen laten.”

Dit is deel zeven in de serie ‘10 Modellen voor blended onderwijsontwerp, spaar ze allemaal!’ Eerder verschenen in deze reeks:

• Deel 1: het Carpe Diem-model, met Wiebe Dijkstra.
• Deel 2: het ABC-model, met Barend Last.
• Deel 3: the Blended Learning Wave, met Sonja Wagenaar.
• Deel 4: de Design Cycle for Education, met Judith van Hooijdonk en Marcel Schmitz.
• Deel 5: de Blended learning Puzzel, met Joyce Dekens.
• Deel 6: Design Thinking, met Martine Mingaars.
• Een handige infographic met daarin negen ontwerpmodellen voor blended learning.

Foto door Bilal O. via Unsplash